Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Marszałka Sejmu RP w sprawie uregulowania w ustawie konstytucyjnego prawa do składania petycji.

Konstytucja RP stanowi o prawie każdego do składania petycji w interesie publicznym, własnym lub innej osoby za jej zgodą do organów władzy publicznej oraz do organizacji i instytucji społecznych w związku z wykonywanymi przez nie zadaniami zleconymi z zakresu administracji publicznej. Prawo do petycji, jako prawo polityczne, powinno umożliwiać jednostkom efektywne współdziałanie w wypełnianiu funkcji publicznych. Tymczasem w tak istotnej kwestii wciąż brakuje kompleksowego uregulowania ustawowego. Regulacji ustawowej w Kodeksie postępowania administracyjnego doczekały się wyłącznie zagadnienia dotyczące wniosków i skarg. Brak ustawowej regulacji prawa do petycji stanowi poważne zaniedbanie ustawodawcy w zakresie realizacji uprawnień obywateli. Rzecznik Praw Obywatelskich wielokrotnie sygnalizował opisany problem. Na szczególne uznanie zasługuje więc inicjatywa podjęta przez Senat RP, mająca na celu uregulowanie kwestii prawa petycji w osobnym akcie prawnym, jakim ma być ustawa o petycjach. W ocenie Rzecznika właśnie petycja może stać się skutecznym narzędziem służącym przełamaniu kryzysu zaufania wobec instytucji publicznych. Jest to bowiem instrument, który, odpowiednio skonstruowany, pozwoli obywatelom oddziaływać m.in. na procesy decyzyjne podejmowane przez organy władzy publicznej. Rzecznik Praw Obywatelskich wyraża nadzieję, że zainicjowany przez Senat RP proces legislacyjny zakończy się w najbliższym czasie przyjęciem przez Sejm RP oczekiwanej od lat ustawy regulującej problematykę prawa petycji.