Wystąpienie do Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej w sprawie postępowania dotyczącego aktualizacji opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego gruntu z dnia 2013-09-19.
Wystąpienie do Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej w sprawie postępowania dotyczącego aktualizacji opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego gruntu.
Podczas stosowania przepisów ustawy o gospodarce nieruchomościami pojawiają się wątpliwości dotyczące prawidłowego określenia strony pozwanej na etapie postępowania przed sądem w sprawie aktualizacji opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego gruntu. Zgodnie z przepisami ustawy, właściwy organ zamierzający zaktualizować opłatę roczną, wypowiada na piśmie wysokość dotychczasowej opłaty, przesyłając równocześnie ofertę przyjęcia jej nowej wysokości. Użytkownik wieczysty może złożyć wniosek do samorządowego kolegium odwoławczego o ustalenie, że aktualizacja opłaty jest nieuzasadniona albo jest uzasadniona w innej wysokości. Od orzeczenia kolegium organ lub użytkownik wieczysty mogą wnieść sprzeciw, co jest równoznaczne z żądaniem przekazania sprawy do sądu. Stronami postępowania przed sądem powszechnym w przedmiocie aktualizacji opłaty rocznej mogą być wyłącznie właściciel gruntu i użytkownik wieczysty. Ustawodawca posługuje się pojęciem właściwego organu, zdefiniowanym w art. 4 pkt 9 ustawy o gospodarce nieruchomościami. Na tle tego pojęcia pojawiło się w orzecznictwie wiele kontrowersji, które niejednokrotnie prowadziły do odrzucenia pozwu ze względu na nieusuwalny brak zdolności sądowej jednej ze stron. Przyjmuje się, że jeżeli z treści pozwu wynika, że powód, pomimo błędnego oznaczenia, wytoczył powództwo nie przeciwko właściwemu organowi, lecz przeciwko właścicielowi nieruchomości, to sąd powinien wezwać stronę do uzupełnienia braków formalnych pozwu. W ocenie Rzecznika należałoby wskazać w ustawie, że wniosek składa się przeciwko właścicielowi nieruchomości, reprezentowanemu przez właściwy organ w rozumieniu art. 4 pkt 9 ustawy o gospodarce nieruchomościami. Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca się z prośbą o przedstawienie stanowiska w sprawie.
Minister Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej (22.10.2013 r.) uwzględniając argumentację Rzecznika Praw Obywatelskich oraz opisane zastrzeżenia sądów wobec niektórych przepisów ustawy o gospodarce nieruchomościami, a w szczególności art. 78 ust. 3, przychylił się do opinii, że mogą one budzić wątpliwości w zakresie prawidłowego wskazania strony postępowania w sprawie aktualizacji opłat rocznych. Niewątpliwym jest bowiem, że stroną postępowania dotyczącego aktualizacji opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego jest właściciel nieruchomości, tj. jednostka samorządu terytorialnego lub Skarb Państwa. Minister zapewnił, że zagadnienie przedstawione w wystąpieniu Rzecznika zostanie włączone do prowadzonych przez resort prac nad kompleksową reformą systemu aktualizacji opłat rocznych z tytułu użytkowania wieczystego.