Wystąpienie do Ministra Finansów w sprawie braku regulacji prawnej umożliwiającej zwolnienie stron postępowania cywilnego od kosztów przeprowadzonej mediacji z dnia 2013-03-21.
Wystąpienie do Ministra Finansów w sprawie braku regulacji prawnej umożliwiającej zwolnienie stron postępowania cywilnego od kosztów przeprowadzonej mediacji.
Rzecznik przedstawia w wystąpieniu kwestię braku regulacji prawnej umożliwiającej zwolnienie strony postępowania cywilnego, znajdującej się w trudnej sytuacji materialnej, od kosztów mediacji. Kosztów mediacji nie zalicza się do wydatków sądowych, nie ma więc podstaw do ich pokrywania przez Skarb Państwa za stronę zwolnioną od kosztów sądowych. Takie usytuowanie kosztów mediacji powoduje, że nawet osoby najuboższe muszą ponosić we własnym zakresie koszty skierowaniu sporu na drogę mediacji. Jest to jeden z powodów, dla których mediacja nie upowszechniła się w Polsce. Minister Sprawiedliwości, w prowadzonej z Rzecznikiem korespondencji dotyczącej omawianego problemu, chociaż początkowo podzielił argumentację Rzecznika, to jednak ostatecznie poinformował, że obecna trudna sytuacja finansowa kraju uniemożliwia wprowadzenie jakichkolwiek zmian w postulowanym zakresie. W ocenie Rzecznika zagadnienie to nie może być rozważane wyłącznie z punktu widzenia wydatków, jakie generuje dla budżetu państwa. Konieczne jest spojrzenie szersze, uwzględniające korzyści płynące z tej formy rozwiązywania sporów - w tym korzyści w postaci skrócenia postępowań sądowych, odciążenia sądów i w efekcie zmniejszenia ogólnych kosztów wymiaru sprawiedliwości. Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca się z prośbą o przeanalizowanie przedstawionej argumentacji w kontekście zasadności wygospodarowania stosownych środków z budżetu państwa na ewentualną nowelizację przepisów postępowania cywilnego, tak aby możliwe było zwolnienie od kosztów mediacji osób najuboższych lub ewentualnie określonych kategorii spraw sądowych.
Minister Finansów (27.05.2013 r.) wyjaśnił, że w dniu 6 lutego 2013 r. Minister Sprawiedliwości zwrócił się z prośbą o uzupełnienie wykazu prac Rady Ministrów o projekt założeń projektu ustawy o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Wśród rekomendowanych rozwiązań wskazuje się zaliczenie kosztów mediacji do wydatków w rozumieniu ustawy o kosztach sądowych oraz zwolnienie od opłaty sądowej wniosku o zatwierdzenie ugody zawartej przed mediatorem. Obecnie trwają prace nad włączeniem ww. projektu do wykazu prac legislacyjnych Rady Ministrów. W ramach tych prac w Ministerstwie Finansów analizowane są koszty wskazane przez Ministerstwo Sprawiedliwości w załączonym do wniosku teście regulacyjnym. Ostateczne stanowisko Ministra Finansów odnośnie do projektu zostanie wypracowane po przedstawieniu bardziej szczegółowego materiału (projektu założeń), w którym zostanie zawarta szczegółowa analiza skutków finansowych wprowadzenia projektowanych rozwiązań.