Wniosek do Sądu Najwyższego w sprawie rozbieżności w wykładni przepisów określających zasady realizacji prawa członka spółdzielni mieszkaniowej do wglądu w umowy zawierane przez spółdzielnię z osobami trzecimi z dnia 2013-02-21.
Wniosek do Sądu Najwyższego w sprawie rozbieżności w wykładni przepisów określających zasady realizacji prawa członka spółdzielni mieszkaniowej do wglądu w umowy zawierane przez spółdzielnię z osobami trzecimi.
Rzecznik Praw Obywatelskich wnosi o rozstrzygnięcie następującego zagadnienia prawnego: Czy osoba zatrudniona w spółdzielni mieszkaniowej jest osobą trzecią w rozumieniu art. 8 (1) ust. 1 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych w związku z art. 18 § 3 ustawy z dnia 16 września 1982 r. - Prawo spółdzielcze, także wówczas, gdy pozostaje z tą spółdzielnią w stosunku członkostwa?
Na tle wpływających skarg, Rzecznik dostrzegł rozbieżność stanowisk sądów powszechnych w kwestii uznania osoby zatrudnionej w spółdzielni za osobą trzecią w stosunku do spółdzielni, w szczególności w sytuacji, gdy pracownik ten jest członkiem spółdzielni. Przepisy art. 18 § 2 pkt 3 Prawa spółdzielczego oraz art. 8(1) ust. 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych statuują prawo członka do wglądu (uzyskania kopii) wyłącznie umów z osobami trzecimi. W konsekwencji, jeżeli osoba zawierająca umowę nie jest "osobą trzecią", to członek spółdzielni nie ma ustawowo zagwarantowanego prawa wglądu w umowę. Nie może zatem skutecznie żądać, aby sąd rejestrowy zobowiązał spółdzielnię do udostępnienia umowy na podstawie art. 18 § 3 Prawa spółdzielczego. Zdaniem Rzecznika, pracownik spółdzielni, niezależnie od tego, czy jest członkiem spółdzielni, działając w charakterze jej pracownika i w tym charakterze zawierając umowy ze spółdzielnią, jest "osobą trzecią". Wykładnia przepisów pozwala na uznanie za "osobę trzecią" każdą osobę, która zawarła ze spółdzielnią umowę o pracę lub inną umowę dotyczącą zatrudnienia. Celem omawianych przepisów było bowiem zapewnienie realnej ochrony członkom spółdzielni mieszkaniowych poprzez przyznanie im skutecznych środków kontroli działalności spółdzielni.
Wniosek rozpoznany (uchwała składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 13 sierpnia 2013 r., sygn. akt III CZP 21/13). Sąd Najwyższy podjął uchwałę: Członek spółdzielni mieszkaniowej, będący jej pracownikiem, jest osobą trzecią w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (jedn. tekst Dz. U. z 2003 r. Nr 116, poz. 1119 ze zm.).