Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wniosek do Trybunału Konstytucyjnego w sprawie regulacji zawartej w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 23 lutego 2007 r. - Regulamin urzędowania sądów powszechnych, nakładającej na sąd obowiązek zawieszenia postępowania w przypadku skierowania pytania prawnego do Trybunału Konstytucyjnego w sprawie zawisłej przed tym sądem, a także wówczas gdy inny sąd skierował pytanie prawne w analogicznej sprawie.

Na tle otrzymywanych skarg Rzecznik analizował zagadnienie zawieszania podstępowań sądowych w przypadku skierowania pytania prawnego do Trybunału Konstytucyjnego. Zgodnie z art. 3 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym, sąd może przedstawić Trybunałowi pytanie prawne co do zgodności aktu normatywnego z Konstytucją, ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi lub ustawą, jeżeli od odpowiedzi na pytanie prawne zależy rozstrzygnięcie sprawy toczącej się przed sądem. Jako podstawa prawna do zawieszania postępowania sądowego wskazywany jest § 106 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 23 lutego 2007 r. - Regulamin urzędowania sądów powszechnych, wydanego na podstawie art. 41 § 1 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. - Prawo o ustroju sądów powszechnych. Kwestionowany przepis rozporządzenia, stanowiący o obowiązku sądu zawieszenia postępowania w przypadku skierowania pytania prawnego do Trybunału Konstytucyjnego, w sposób istotny wykracza poza zakres spraw przekazanych do uregulowania w rozporządzeniu, a tym samym jest niezgodny z art. 41 § 1 ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych. Narusza także art. 92 ust. 1 Konstytucji RP, określający wymogi dotyczące wydawania aktów wykonawczych. Zawieszenie postępowania sądowego znacząco wpływa na realizację gwarantowanego w Konstytucji RP prawa do sądu, w tym także prawa do rozpoznania sprawy w rozsądnym terminie. Instytucja ta odsuwa w czasie uzyskanie rozstrzygnięcia w sprawie, dlatego powinna być stosowana wyłącznie w oparciu o przesłanki jednoznacznie uregulowane w przepisach rangi ustawowej.