Wystąpienie do Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej w sprawie przekraczania przez strażaków dopuszczalnej normy czasu służby z dnia 2012-07-12.
Wystąpienie do Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej w sprawie przekraczania przez strażaków dopuszczalnej normy czasu służby.
W rozpatrywanej przez Rzecznika Praw Obywatelskich sprawie indywidualnej przedstawiono przypadki przedłużania służby strażaków ponad wymiar określony w art. 35 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej. Rzecznik otrzymał wyjaśnienia dotyczące sytuacji w jednym województwie, jednak możliwe jest, że problem nieprzestrzegania norm czasu służby dotyczy jednostek ratowniczo-gaśniczych Państwowej Straży Pożarnej na terenie całego kraju. Taka praktyka może być sprzeczna z dyspozycją zawartą w art. 7 Konstytucji RP, który nakłada na organy władzy publicznej obowiązek działania na podstawie i w granicach prawa, a także z zasadą ochrony zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa. Zgodnie z tą zasadą uprawnienia przyznane obywatelom przez państwo nie mogą mieć charakteru uprawnień pozornych, czy też niemożliwych do realizacji ze względów prawnych lub faktycznych. Zasada ta obejmuje jednocześnie zakaz tworzenia przez ustawodawcę takich konstrukcji normatywnych, które są niewykonalne, stanowią złudzenie prawa i w konsekwencji jedynie pozór ochrony praw. Rzecznik Praw Obywatelskich prosi o przedstawienie informacji o skali problemu i działaniach zmierzających do jego rozwiązania.
Komendant Główny Państwowej Straży Pożarnej (23.08.2012 r.) polecił komendantom wojewódzkim Państwowej Straży Pożarnej przesłanie informacji za II półrocze 2011 r., dotyczących przekroczenia normatywu godzin służby, wynoszącego przeciętnie 48 godzin tygodniowo. Na podstawie zebranych danych stwierdzono, że w sposób istotny został on przekroczony w 18 komendach powiatowych na terenie 6 województw. Przy czym w trzech jednostkach było to szczególnie uzasadnione w związku z podwyższoną gotowością operacyjną. Niemniej jednak Komendant Główny zgadza się ze stanowiskiem Rzecznika, że należy w miarę możliwości unikać podobnych sytuacji. Dlatego też polecił komendantom wojewódzkim Państwowej Straży Pożarnej zwrócenie szczególnej uwagi na występujące nieprawidłowości oraz nakazał podjęcie adekwatnych środków zaradczych, m.in. wyciągnięcie konsekwencji służbowych. Komendant Główny zauważa przy tym, że realizacja procedur należy do kierowników jednostek organizacyjnych Państwowej Straży Pożarnej poszczególnych szczebli, którzy mają do dyspozycji określone możliwości etatowe i finansowe. Niemniej jednak, jak pokazuje praktyka, proces eliminowania nieprawidłowości może być długotrwały.