Wystąpienie do Ministra Sprawiedliwości w sprawie wykonywania kar wobec osób, które nie odbywają prawomocnie orzeczonej kary pozbawienia wolności z dnia 2012-06-05.
Wystąpienie do Ministra Sprawiedliwości w sprawie wykonywania kar wobec osób, które nie odbywają prawomocnie orzeczonej kary pozbawienia wolności.
Rzecznik Praw Obywatelskich od wielu lat interesuje się problemem wykonywania kar wobec osób, które z różnych przyczyn nie odbywają prawomocnie orzeczonej kary pozbawienia wolności. W 2009 r. wystąpił w tej sprawie do Ministra Sprawiedliwości, zwracając szczególną uwagę na wysoką liczbę osób, których ten problem dotyczy. W odpowiedzi z dnia 19 marca 2009 r. otrzymał zapewnienie, iż przygotowywany projekt zmieniający Kodeks karny wykonawczy z pewnością przyczyni się do zmniejszenia liczby skazanych oczekujących na wykonanie orzeczonych wobec nich kar pozbawienia wolności m.in. poprzez likwidację instytucji odroczenia i przerwy w wykonaniu kary pozbawienia wolności. Ponadto projekt ten zakładał znacznie częstsze stosowanie warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności na etapie postępowania wykonawczego. Nowelizacja Kodeksu karnego wykonawczego nie wprowadziła powyższych zmian. Przepis art. 9 § 1 Kodeku karnego wykonawczego wyraźnie stanowi, że postępowanie wykonawcze wszczyna się bezzwłocznie, gdy orzeczenie stało się wykonalne. Owa bezzwłoczność wykonania orzeczenia łączy się bezpośrednio z art. 45 ust. 1 Konstytucji RP, tj. prawem do uzyskania wyroku sądowego, co oznacza także stworzenie procedur efektywnego wykonywania zapadłych wyroków. Taki stan rzeczy wskazuje na potrzebę podejmowania odpowiednich działań, które doprowadzą do skuteczniejszego egzekwowania orzeczeń skazujących na bezwzględną karę pozbawienia wolności. Rzecznik Praw Obywatelskich prosi o udzielenie informacji, jakie działania podejmowane są przez Ministerstwo Sprawiedliwości celem rozwiązania przedstawionego problemu.
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości (03.07.2012 r.) poinformował, że kwestia prawidłowego wykonywania orzeczeń karnych, w tym również w przedmiocie wykonywania orzeczonych kar pozbawienia wolności, jest kontrolowana na bieżąco przez prezesów sądów powszechnych, w ramach wewnętrznego nadzoru administracyjnego i analizowana przez Ministerstwo Sprawiedliwości, w ramach zewnętrznego nadzoru administracyjnego. Fakt nieosadzenia skazanych w jednostkach penitencjarnych, celem wykonania kary pozbawienia wolności, w istocie wynika albo ze skorzystania przez nich, z istniejących instytucji prawnych w postaci np.: odroczenia wykonania kary, zawieszenia wykonania postępowania wykonawczego np. z powodu choroby psychicznej, warunkowego zawieszenia wykonania kary na podstawie art. 152 k.k.w., albo z powodów faktycznych - w szerokim znaczeniu - ukrywania się ich przed osadzeniem. Ministerstwo Sprawiedliwości, w celu usprawnienia działań sądów przy wykonywaniu orzeczeń, w tym dotyczących kary pozbawienia wolności, podjęło działania skutkujące wprowadzeniem zmian, zarówno w art. 9 k.k.w., dotyczącym wprowadzenia zasady, że orzeczenia zapadłe w postępowaniu wykonawczym są wykonalne z chwilą wydania, jak i w art. 79 k.k.w, w którym umożliwiono sądom w każdym przypadku wydanie polecenia doprowadzenia skazanego do aresztu śledczego bez wcześniejszego jego wezwania.