Wystąpienie do Pełnomocnika Rządu do spraw Równego Traktowania w sprawie funkcjonowania ustawy z dnia 3 grudnia 2010 r. o wdrożeniu niektórych przepisów Unii Europejskiej w zakresie równego traktowania z dnia 2012-05-28.
Wystąpienie do Pełnomocnika Rządu do spraw Równego Traktowania w sprawie funkcjonowania ustawy z dnia 3 grudnia 2010 r. o wdrożeniu niektórych przepisów Unii Europejskiej w zakresie równego traktowania.
Rzecznik Praw Obywatelskich otrzymuje liczne sygnały o niedoskonałościach przepisów ustawy z dnia 3 grudnia 2010 r. o wdrożeniu niektórych przepisów Unii Europejskiej w zakresie równego traktowania. Ustawa ta przyznaje ochronę prawną wyłącznie w enumeratywnie wskazanych obszarach. Wprowadza ponadto różne poziomy ochrony osób, które padły ofiarą dyskryminacji. Osoby z niepełnosprawnością, osoby LGBT oraz osoby skarżące się z powodu dyskryminacji ze względu na religię, wyznanie, światopogląd czy wiek są pozostawione poza ochroną przed dyskryminacją w takich sferach jak edukacja, dostęp do dóbr i usług czy zabezpieczenie społeczne. Ustawa nie obejmuje ochroną osób dyskryminowanych ze względu na płeć w zakresie opieki zdrowotnej i edukacji. Zasadnym wydaje się uzupełnienie obszarów objętych ochroną przed dyskryminacją. Organizacje pozarządowe wskazują też na zawarte w ustawie rozbieżne definicje dyskryminacji. Z uwagi na niewielką liczbę wniesionych spraw do sądu na podstawie ustawy, można stwierdzić, że w minimalnym stopniu przyczyna się ona do zapewnienia efektywnej ochrony prawnej ofiar dyskryminacji. Na skuteczną implementację prawa antydyskryminacyjnego Unii Europejskiej znacząco mogłaby wpłynąć ratyfikacja Protokołu nr 12 do Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności z 1950 r., który nie został jeszcze podpisany przez Polskę. Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca się z prośbą o zajęcie stanowiska w przedstawionej sprawie oraz rozważenie wystąpienia do właściwych organów z wnioskiem o zmianę omawianej ustawy. Prosi też o informacje na temat podjętych działań mających na celu ratyfikację Protokołu nr 12.
Pełnomocnik Rządu do spraw Równego Traktowania (12.09.2012 r.) podziela pogląd, że ustawa z dnia 3 grudnia 2010 r. o wdrożeniu niektórych przepisów Unii Europejskiej w zakresie równego traktowania zawiera różne poziomy ochrony osób, które padły ofiarą dyskryminacji, zawierając zamknięty katalog cech oraz sytuacji, ze względu na które zakazane jest nierówne traktowanie. Pełnomocnik otrzymała zgodę Prezesa Rady Ministrów na przygotowanie nowelizacji ustawy. Prace nad projektem nowelizacji zakończą się w pierwszym kwartale 2013 roku. Głównym celem zmian jest stworzenie otwartego katalogu przesłanek antydyskryminacyjnych oraz wprowadzenie rozwiązań pozwalających na objęcie taką samą ochroną wszystkich grup społecznych w przypadku dyskryminacji.
Zasadne byłoby przeredagowanie art. 13 ust. 1 ustawy, który przewiduje, że każdy, wobec którego została naruszona zasada równego traktowania, ma prawo do odszkodowania, co uniemożliwia dochodzenie w sprawach o dyskryminację w określonych przypadkach zadośćuczynienia. Powinna zostać również uwzględniona zmiana przepisów dotyczących przedawnienia roszczeń odszkodowawczych. Zrezygnowanie z dotychczasowego brzmienia art. 15 ustawy spowoduje stosowanie zasad ogólnych dotyczących terminu przedawnienia, a tym samym jego wydłużenie. Przystąpienie do Protokołu 12 do Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności zasługuje na pełne poparcie. Protokół ten formułuje ogólny zakaz dyskryminacji. Konieczne jest więc pogłębienie analizy rozwiązań prawa krajowego przed podjęciem decyzji o związaniu się traktatem. Z tego względu zasadne jest przeprowadzenie odpowiednich konsultacji z właściwymi resortami w celu wypracowania stanowiska w tym zakresie. Mając to na uwadze, Pełnomocnik zwróciła się do Ministerstwa Spraw Zagranicznych, które jest resortem wiodącym w tej sprawie.