Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Wystąpienie do Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie zainicjowania debaty społecznej prowadzącej do uchwalenia nowego prawa pracy z dnia 2012-05-17.

Adresat:
MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ
Sygnatura:
RPO/703909/12/III/804 RZ
Data sprawy:
2012-05-17
Rodzaj sprawy:
wystąpienie o charakterze generalnym (WG)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego
Wynik sprawy:
Opis sprawy:

Wystąpienie do Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie zainicjowania debaty społecznej prowadzącej do uchwalenia nowego prawa pracy.

Podczas konferencji zorganizowanej w Senacie RP w dniu 24 kwietnia 2012 r., wskazywano, że obecny stan prawa pracy nie przystaje do dokonanych przekształceń ustrojowych. Przewodniczący Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji przedstawił założenia projektów kodeksu pracy i zbiorowego kodeksu pracy, opracowanych przez Komisję Kodyfikacyjną Prawa Pracy w 2007 r. Rzecznik Praw Obywatelskich, podzielając stanowisko uczestników konferencji, uważa za pożądane zainicjowanie debaty społecznej nad rekodyfikacją prawa pracy. Kodeks pracy został uchwalony w 1974 r. i był już ponad 100 razy nowelizowany. Przyjęte przez Komisję Kodyfikacyjną Prawa Pracy założenia projektów kodeksów pracy mogą stanowić właściwą podstawę do debaty nad najbardziej pilnymi kwestiami wymagającymi uregulowania. Zaliczyć do nich należy w szczególności potrzebę odpowiedniego zróżnicowania w kodeksie pracy sytuacji dużych i małych przedsiębiorstw, co powinno wyeliminować niepokojącą tendencję rezygnowania z zatrudniania pracowników na podstawie umowy o pracę i ucieczkę w "szarą strefę", mającą miejsce w szczególności w praktyce działania małych przedsiębiorstw. Za najcenniejsze Rzecznik uważa propozycje odnoszące się do wprowadzenia do prawa pracy pojęcia "zatrudnienia niepracowniczego", obejmującego prowadzenie działalności zarobkowej na podstawie umów prawa cywilnego, które znajduje się poza zakresem stosowania prawa pracy. Nowy kodeks pracy powinien także wyeliminować liczne niedostatki legislacyjne zawarte w obowiązującym kodeksie, w tym sygnalizowane od dawna przez Rzecznika mankamenty związane z wadliwością upoważnień do wydawania rozporządzeń. Rzecznik Praw Obywatelskich prosi o przedstawienie stanowiska w kwestii możliwości podjęcia społecznej debaty prowadzącej do uchwalenia nowego prawa pracy.

 
Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:


Data odpowiedzi:
2012-06-08
Opis odpowiedzi:

Minister Pracy i Polityki Społecznej (08.06.2012 r.) poinformował, że projekty Kodeksu prawa pracy oraz Zbiorowego Kodeksu pracy zostały opracowane przez Komisję Kodyfikacyjną Prawa Pracy, działającą przy Ministrze Pracy i Polityki Społecznej, zgodnie z przepisami rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 20 sierpnia 2002 r. w sprawie utworzenia Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Pracy. W dniu 21 lipca 2008 r. Przewodniczący Komisji przekazał oba projekty Ministrowi Pracy i Polityki Społecznej. Podjęto decyzję o ich zamieszczeniu na stronach internetowych Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej. Na zakres i sposób dokonywania zmian w polskim prawie pracy istotny wpływ ma dynamicznie zmieniająca się sytuacja społeczno-gospodarcza bezpośrednio wpływająca na rynek pracy, jak również legislacja i orzecznictwo unijne w znaczący sposób kształtujące krajowe standardy zatrudnienia. Dynamika takich zmian wymaga w obszarze prawa pracy podejmowania szeregu działań legislacyjnych nakierowanych na rozwiązanie konkretnego problemu lub osiągnięcie spójności z prawem unijnym w określonym zakresie. W konsekwencji oznacza to potrzebę podejmowania i prowadzenia prac legislacyjnych nad tematycznie wyodrębnionymi obszarami prawa pracy (np. problematyka czasu pracy, przepisy dotyczące uprawnień rodzicielskich). W pierwszej kwestii Zespół Problemowy ds. Prawa Pracy i Układów Zbiorowych Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych uznał za zasadne równoległe podjęcie rozmów zmierzających do uregulowania spraw dotyczących stabilizacji zatrudnienia w kontekście warunków stosowania umów na czas określony, umów cywilnoprawnych, samozatrudnienia i pracy tymczasowej. Zdaniem Ministra partnerzy społeczni uczynią przedmiotem tej dyskusji także propozycje rozwiązań prawnych zawarte w projekcie Kodeksu prawa pracy opracowanym przez Komisję Kodyfikacyjną Prawa Pracy.