Wystąpienie do Ministra Edukacji Narodowej w sprawie systemów karania wychowanków w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych z dnia 2012-03-21.
Wystąpienie do Ministra Edukacji Narodowej w sprawie systemów karania wychowanków w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych.
W trakcie wizytacji przeprowadzanych w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych w związku z pełnieniem przez Rzecznika Praw Obywatelskich zadań Krajowego Mechanizmu Prewencji, niejednokrotnie zastrzeżenia pracowników Biura Rzecznika Praw Obywatelskich wzbudzały stosowane w tych placówkach systemy karania wychowanków. W niektórych ośrodkach wychowawczych stwierdzono, iż katalogi kar zawierają m. in.: zakaz wyjścia na świeże powietrze, zakaz opuszczania terenu ośrodka, brak spacerów, zakaz lub zawieszenie prawa do otrzymywania przepustek, zakaz wyjazdów do domu, zakaz kontaktów telefonicznych z rodziną, przeniesienie do innego ośrodka. Powołująca młodzieżowe ośrodki wychowawcze ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, nie zawiera żadnej regulacji w zakresie stosowanych wobec wychowanków tych placówek nagród oraz kar, nie są one również określone w ustawie z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich. Natomiast rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 7 marca 2005 r. w sprawie ramowych statutów placówek publicznych, wydane na podstawie zawartego w art. 60 ust. 2 ww. ustawy upoważnienia stanowi, iż rodzaje nagród i kar stosowanych wobec wychowanków oraz tryb odwoływania się od kar określa statut młodzieżowego ośrodka wychowawczego. Tym samym stosowane wobec wychowanków kary oraz nagrody, wkraczające niejednokrotnie w sferę ich wolności osobistej, określone są nie w aktach powszechnie obowiązującego prawa, lecz w aktach wewnętrznych, co pozostaje w sprzeczności z art. 41 ust. 1 Konstytucji RP. Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca się z prośbą o podjęcie inicjatywy ustawodawczej we wskazanym powyżej zakresie.
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej (20.04.2012 r.) nie zgodził się ze stanowiskiem przedstawionym w wystąpieniu Rzecznika Praw Obywatelskich, dotyczącym przepisów regulujących system kar stosowanych w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych. Jednocześnie wyraził opinię, iż kary te nie mogą naruszać godności wychowanków tych placówek. Wobec powyższego Ministerstwo Edukacji Narodowej zwróci się do kuratorów oświaty z prośbą o zajęcie się, w trybie nadzoru pedagogicznego, problemem poruszonym przez Rzecznika.