Wystąpienie do Prezesa Rady Ministrów w sprawie zapewnienia polskim obywatelom możliwości uczestniczenia w kształtowaniu polityki Unii Europejskiej, poprzez realizowanie prawa do inicjatywy obywatelskiej z dnia 2012-01-05.
Wystąpienie do Prezesa Rady Ministrów w sprawie zapewnienia polskim obywatelom możliwości uczestniczenia w kształtowaniu polityki Unii Europejskiej, poprzez realizowanie prawa do inicjatywy obywatelskiej.
Traktat o Unii Europejskiej stanowi między innymi, że każdy obywatel Unii ma prawo do uczestnictwa w jej życiu demokratycznym za pośrednictwem europejskiej inicjatywy obywatelskiej. Na wniosek Komisji Europejskiej Parlament Europejski i Rada przyjęły rozporządzenie Nr 211/2011 z dnia 16 lutego 2011 r. w sprawie inicjatywy obywatelskiej. W ramach tej nowej formy udziału społeczeństwa w kształtowaniu polityki Unii Europejskiej milion obywateli z co najmniej jednej czwartej państw członkowskich Unii może wezwać Komisję Europejską do przedstawienia projektów aktów prawnych w dziedzinach, w których Komisja jest do tego uprawniona. Rozporządzenie ma być stosowane od dnia 1 kwietnia 2012 r. Zgodnie z art. 288 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej rozporządzenie ma zasięg ogólny, wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich. Natomiast zgodnie z art. 21 powołanego wyżej rozporządzenia każde z państw członkowskich zgłasza Komisji przepisy szczegółowe przyjęte w celu wykonania niniejszego rozporządzenia. Rzecznik prosi o poinformowanie, czy zostały podjęte prace legislacyjne nad szczegółowymi przepisami mającymi na celu wykonanie rozporządzenia Nr 211/2011. W myśl przepisów tego rozporządzenia inicjatywa obywatelska może być realizowana poprzez składanie deklaracji poparcia w formie papierowej lub deklaracji podpisanych elektronicznie za pomocą zaawansowanego podpisu elektronicznego. W związku z powyższym Rzecznik Praw Obywatelskich prosi także o rozważenie zasadności wprowadzenia możliwości elektronicznego trybu składania poparcia dla krajowej inicjatywy ustawodawczej.
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych (06.03.2012 r.) w odpowiedzi na wystąpienie Rzecznika skierowane do Prezesa Rady Ministrów poinformował, iż zgodnie z art. 15 ust. 1 i 2 rozporządzenia Nr 211/2011 Parlamentu Europejskiego i Rady UE z dnia 16 lutego 2011 r., państwa członkowskie Unii Europejskiej są zobowiązane do wyznaczenia właściwych organów, które będą odpowiedzialne za wydawanie certyfikatu poświadczającego systemy zbierania deklaracji on-line oraz koordynowanie procesu weryfikacji deklaracji poparcia. W Polsce organem odpowiedzialnym za wykonywanie ww. zadań będzie Departament Ewidencji Państwowych i Teleinformatyki w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych. W Ministerstwie zostały podjęte prace legislacyjne mające na celu opracowanie przepisów rangi ustawowej, pozwalających na wdrożenie przepisów rozporządzenia.
Minister Administracji i Cyfryzacji wskazał, że obowiązujące ramy prawne w niewystarczającym stopniu umożliwiają obywatelom wykorzystywanie instytucji demokracji bezpośredniej, w tym obywatelskiej inicjatywy ustawodawczej, jako narzędzi efektywnego udziału w życiu publicznym. Na taki stan rzeczy wpływa m.in. brak możliwości zbierania podpisów pod projektem ustawy on-line. Z informacji przekazanych przez Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji wynika, iż planowane jest podjęcie prac koncepcyjnych nad nowelizacją Kodeksu wyborczego w zakresie wprowadzenia możliwości głosowania w drodze elektronicznej. Mając na uwadze, że problematyka związana z obywatelską inicjatywą ustawodawczą, referendum ogólnokrajowym oraz referendum lokalnym dotyczy - podobnie jak głosowanie drogą elektroniczną - praw i wolności obywatelskich, a rozważane zmiany mają podobny zakres przedmiotowy, w ramach wskazanych prac legislacyjnych dokonana zostanie analiza obowiązujących rozwiązań prawnych w tym zakresie.