Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Ministra Infrastruktury w sprawie nieruchomości ?zamrożonych" przez plany zagospodarowania przestrzennego pod inwestycje celu publicznego.

W pracach Rzecznika Praw Obywatelskich po raz kolejny powraca problem nieruchomości "zamrożonych" przez plany zagospodarowania przestrzennego pod inwestycje celu publicznego, który to cel od kilkudziesięciu lat nie jest realizowany. Nieruchomości te nie mogą być wykorzystane przez właścicieli zgodnie z ich wolą, gdyż może to utrudnić przyszły proces inwestycyjny. Jednocześnie podmioty publiczne, zobowiązane do jego realizacji, odraczają ów proces inwestycyjny w czasie - w konsekwencji procedura wywłaszczeniowa, która mogłaby ostatecznie uregulować sytuację prawną właścicieli gruntów, nie jest wszczynana przez wiele lat. Jak dotąd nie została uchwalona ustawa regulująca kwestię rekompensat dla osób, które poniosły szkody pod rządami poprzednio obowiązujących planów zagospodarowania przestrzennego. Celowość takiej regulacji, na którą wskazywał także Trybunał Konstytucyjny, jest ewidentna właśnie w przypadku właścicieli nieruchomości "zamrożonych" pod inwestycje celu publicznego. Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca się z prośbą o ponowne rozważenie przedstawionego problemu: wydaje się bowiem, że zachodzi bezwzględna konieczność dostosowania istniejącej regulacji prawnej zagospodarowania przestrzennego do współczesnych konstytucyjnych standardów ochrony prawa własności; niezbędne jest także wypełnienie przez ustawodawcę wytycznych wskazanych w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. Obecnie istniejąca sytuacja prawna obywateli, których nieruchomości zostały zarezerwowane pod realizację celu publicznego przez plany uchwalone przed 1995 r., a ów cel publiczny nie został do dnia dzisiejszego zrealizowany, nie znajduje usprawiedliwienia: interes publiczny nie wymaga, aby osoby te pozbawione zostały jakichkolwiek roszczeń majątkowych, rekompensujących ograniczenie prawa własności.