Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

1. w sprawie potrzeby zwolnienia od kosztów sądowych rzeczników konsumentów występujących w sprawach indywidualnych konsumentów.

Nowa ustawa o kosztach sądowych w sprawach cywilnych odstąpiła od rozwiązania, zgodnie z którym rzecznicy konsumentów występujący w sprawach indywidualnych konsumentów byli zwolnieni od ponoszenia kosztów sądowych. Obecnie zwolnienie rzeczników od kosztów następuje wyłącznie, gdy sprawa dotyczy ochrony zbiorowych interesów konsumentów. W przypadku ochrony indywidualnych interesów konsumenta, zwolnienie ma miejsce wyłącznie w zakresie zwolnienia od kosztów przyznanego przez sąd konsumentowi. Rzecznik odnosi się do problemu ochrony praw konsumentów jako do kwestii konstytucyjnej, publicznoprawnej. Nie można wykluczyć, że wytoczenie powództwa w sprawie indywidualnej będzie miało szersze oddziaływanie społeczne; podjęcie sprawy indywidualnej przez rzecznika konsumentów w ramach tzw. litygacji strategicznej może zmierzać do "wywołania orzecznictwa" w danej kwestii prawnej, bądź nagłośnienia problemu w mediach. Działalność procesowa rzeczników konsumentów wpływa także na zachowania przedsiębiorców na lokalnym rynku towarów i usług. Konieczność ponoszenia przez rzeczników konsumentów kosztów sądowych może doprowadzić do sytuacji w której, wobec braku środków w budżetach powiatów, zaniechają występowania do sądów w indywidualnych sprawach konsumenckich. Udzielenie rzecznikom konsumentów zwolnienia od kosztów sądowych pozwoli zachować na dotychczasowym poziomie ochronę prawną konsumentów.

Inf. 1-3/2006, str.