Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie akcji informacyjnej o możliwości przeliczenia emerytur i rent.

Obowiązujący od 1.07.2004 r. art. 53 ust. 4 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych umożliwia przeliczenie świadczeń osobom, które po nabyciu uprawnienia do świadczenia podlegały co najmniej przez 30 miesięcy ubezpieczeniu społecznemu lub ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Przepis ten stanowi podstawę uzyskania wyższych świadczeń poprzez zastosowanie aktualnej kwoty bazowej do obliczenia części socjalnej emerytury.

Do Rzecznika napływają skargi od emerytów i rencistów, którzy z powodu braku odpowiedniej informacji z opóźnieniem skorzystali z możliwości przeliczenia świadczenia. Przepisy ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych nie zobowiązują ZUS do podjęcia działań informacyjnych względem świadczeniobiorców uprawnionych do przeliczenia świadczeń. Wyjaśnienia wymaga również kwestia podstaw prawnych dla prezentowanego przez organy rentowe stanowiska o utracie "przywilejów branżowych" (np. deputat węglowy, ulgowe przejazdy PKP) przez osoby, które po przeliczeniu pobierać będą emeryturę na podstawie art. 27 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Rzecznik zwraca się o zajęcie stanowiska w kwestii wprowadzenia zasady nakładania na organy rentowe obowiązku poinformowania osób zainteresowanych o zmianie stanu prawnego pogarszającego lub poprawiającego sytuację prawną znacznej grupy ubezpieczonych oraz utraty prawa do "przywilejów branżowych", a także rozważenie możliwości przeprowadzenia dodatkowej akcji informacyjnej z wykorzystaniem środków masowego przekazu dla tej części emerytów i rencistów, którzy dotychczas nie skorzystali z możliwości korzystnego przeliczenia świadczenia.

2. monit z dnia 21.06.2006 r.

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej (12.07.2006 r.) poinformowała odnośnie możliwości przeprowadzenia specjalnej akcji informacyjnej dla ubezpieczonych, że uzależnianie wprowadzenia w życie nowych regulacji po odpowiednio długim vacatio legis, umożliwiającym przeprowadzenie nasilonej akcji informacyjnej jest uzasadnione jedynie w przypadku przepisów ograniczających dotychczasowe uprawnienia czy ograniczających dostęp do świadczeń. W przypadku zmian korzystnych z punktu widzenia świadczeniobiorców, takie zwlekanie z wprowadzeniem nowych przepisów z pewnością spotkałoby się z powszechną krytyką. W kwestii "przywilejów branżowych" wyjaśniono w odpowiedzi, że w tym zakresie organy rentowe są związane przepisami ustaw rygorystycznie określających krąg osób, które są uprawnione do otrzymywania określonych świadczeń po przejściu na emeryturę lub rentę.