Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

1. w sprawie nierówności zamawiających stron w postępowaniu o zamówienia publiczne .

Ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych /Dz.U.Nr 19,poz.177 ze zm./ stawia w uprzywilejowanej sytuacji zamawiających przedsiębiorstwa sektora energetyki. Wyraża się ona w możliwości niestosowania zasad i procedur ustawy przy udzielaniu zamówień mających na celu między innymi stworzenie stałych sieci przeznaczonych do świadczenia usług związanych z produkcją, transportem lub dystrybucją energii elektrycznej, gazu lub energii cieplnej albo dostarczanie energii cieplnej, elektrycznej i gazu do takich sieci, względnie kierowaniem takimi sieciami - jeżeli wartość zamówienia przekracza wyrażoną w złotych równowartość kwoty 400.000 euro dla dostaw lub usług oraz kwoty 5.000.000 euro dla robót budowlanych /ar.123 ustawy/.

W praktyce - każde zamówienie udzielane przez zamawiającego sektorowego jest "zamówieniem sektorowym",co daje swobodę w wyborze dostawcy lub wykonawcy usługi lub roboty budowlanej.

Tego rodzaju praktyki powodują pozbawienie innych wykonawców środków ochrony prawnej przed nieuczciwą konkurencją.

Pomijani wykonawcy pozbawieni są możliwości skorzystania z instytucji protestu do Zespołu Arbitrów UZP i skargi do sądu okręgowego. Nie ma także możliwości zastosowania kar pieniężnych przewidzianych w art. 201 ustawy Prawo zamówień publicznych, ponieważ zamawiający sektorowi nie należą do jednostek sektora finansów publicznych i omijają ich kontrole i sankcje przewidziane w ustawie o finansach publicznych.

Niedostosowanie ustaw do realiów rynku czyni je nieskutecznymi powodując wyniszczanie firm wykonawczych i umacnianie pozycji zlecającego jako monopolisty.

Przedsiębiorstwo energetyczne będąc monopolistą kształtuje ceny wykonania tych samych usług powodujące rażące dysproporcje.

Rzecznik Praw Obywatelskich prosi o zbadanie tej sprawy i przedstawienie stanowiska wobec sygnalizowanego problemu.

Inf. 7-9/2005, str.

 

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

1. Wiceprezes Urzędu Zamówień Publicznych (6.10.2005 r.) poinformował, że zróżnicowanie zasad udzielania zamówień przez jednostki sektora finansów publicznych i inne państwowe jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej a udzielania zamówienia przez podmioty, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy - Prawo o zamówieniach publicznych, działające w sektorach użyteczności publicznej, znajduje obiektywne uzasadnienie. Stwierdził ponadto, że w sytuacji jeżeli zawieranie umów o zamówienie publiczne następuje z zastosowaniem przepisów ustawy - Prawo zamówień publicznych, wszystkim wykonawcom, którzy posiadają interes prawny przysługują środki ochrony prawnej, o których mowa w art. 179 ust. 1 ustawy - Prawo o zamówieniach publicznych, na równych zasadach. Nie można zatem podzielić poglądu o istnieniu dyskryminacji wykonawców w dostępie do środków ochrony prawnej w ramach postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. W przypadku, gdy zamówienie nie podlega przepisom ustawy Prawo zamówień publicznych, np. ze względu na wartość, podmiotom kontraktującym z zamawiającymi wyszczególnionymi w art. 3 ust. 1 ustawy nie przysługują protesty i odwołania. W takiej sytuacji strony korzystają ze swobody zawierania umów a ochrona prawna kontrahentów następuje na podstawie odrębnych aktów prawnych.
Inf. 10-12/2005, str.