Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wniosek do Trybunału Konstytucyjnego w sprawie wynagrodzenia współtwórców utworu audiowizualnego.

Rzecznik wnosi o stwierdzenie, że art. 70 ust. 2 ustawy z dnia 4.02.1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych jest niezgodny z art. 32 w związku z art. 64 ust. 2 Konstytucji RP oraz o orzeczenie, że przepis ten traci moc obowiązującą z upływem dwunastu miesięcy od dnia ogłoszenia wyroku w Dzienniku Ustaw.

Do Rzecznika wpływają skargi od podmiotów reprezentujących środowiska twórcze scenografów i choreografów dotyczące uprawnienia do dodatkowego wynagrodzenia z tytułu eksploatacji utworów audiowizualnych, przewidzianego w art. 70 ust. 2 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Do wynagrodzenia tego, oprócz głównego reżysera, operatora obrazu oraz twórcy scenariusza, uprawnieni są również twórcy innych utworów literackich lub muzycznych, które stworzone zostały do utworu audiowizualnego lub w nim wykorzystane oraz artyści wykonawcy. Wśród uprawnionych nie ma ani scenografów ani choreografów. W ten sposób ustawodawca przyznał pewnej grupie współtwórców utworu audiowizualnego istotne uprawnienia majątkowe, pomijając innych współtwórców. Wątpliwości Rzecznika budzi dobór podmiotów uprawnionych do dodatkowego wynagrodzenia, bowiem nie został on dokonany według racjonalnych przesłanek. Stan taki narusza zasadę równej ochrony praw majątkowych. Rzecznik Praw Obywatelskich występował w przedmiotowej sprawie w dniu 24.03.2004 r. oraz w dniu 24.05.2005 r. do Ministra Kultury, jednak bezskutecznie (stanowisko Ministerstwa Kultury w piśmie z dnia 30.06.2004 r.).