Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

1. W sprawie uprawnień byłych więźniów hitlerowskich obozów koncentracyjnych.

W wyniku ostatnich zmian ustawodawczych osoby represjonowane utraciły uprawnienia do ulgi w opłatach rejestracyjnych pojazdów samochodowych oraz zniżki w opłatach składek na ubezpieczenie obowiązkowe pojazdów samochodowych, natomiast członkowie rodzin osób represjonowanych utracili prawo do bezpłatnych leków. Zmiany te spowodowały ogromne rozgoryczenie w środowisku byłych więźniów obozów koncentracyjnych, w szczególności odnoszące się do odebrania znacznej części inwalidów poobozowych statusu inwalidy wojennego.

Inf. 1-3/2005, str. 19

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

1. Sekretarz Stanu w Ministerstwie Polityki Społecznej (2.02.2005 r.) poinformował, że więźniowie hitlerowskich obozów koncentracyjnych nigdy nie byli uznawani przez przepisy ustawy z dnia 24.01.1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego za osoby, które prowadziły działalność równorzędną z kombatancką. Obowiązujące prawo kombatanckie nie przewiduje nadawania statusu kombatantów - weteranów osobom, które nie przedstawiły dowodów potwierdzających uczestniczenie w walkach zbrojnych w składzie regularnych bądź nieregularnych formacji wojskowych, ani też nie uznaje za inwalidów wojennych osób, które nie udowodniły związku między uszczerbkiem na zdrowiu a służbą pełnioną w tych formacjach. Obligatoryjny charakter mają tylko świadczenia przyznawane inwalidom wojennym. Pozostałe świadczenia mają charakter uznaniowy, co daje ustawodawcy swobodę w określaniu kategorii beneficjentów prawa kombatanckiego oraz zakresu i wysokości przyznawanych świadczeń. Granice pomocy wyznaczają możliwości finansowe państwa, na co zwrócił uwagę Trybunał Konstytucyjny. Konstytucyjna zasada równości nie ma charakteru bezwzględnego. Nie można zatem wyprowadzać z niej nakazu równego traktowania kombatantów, czyli osób szczególnie zasłużonych dla państwa, z ofiarami niezawinionych przez to państwo represji. Rozmiar pomocy państwa na rzecz osób posiadających status represjonowanych nie został ograniczony i trudno uznać go za mały, zwłaszcza na tle uprawnień innych emerytów i rencistów.
Inf. 1-3/2005, str. 19