Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

1. W sprawie "Procedur postępowania nauczycieli i metod współpracy szkół z Policją w sytuacjach zagrożenia dzieci oraz młodzieży przestępczością i demoralizacją, w szczególności narkomanią, alkoholizmem i prostytucją".

"Procedury" zostały opracowane w ramach Krajowego Programu Zapobiegania Niedostosowaniu Społecznemu i Przestępczości wśród Dzieci i Młodzieży przyjętego przez Radę Ministrów w dniu 13.01.2004 r. Zasadniczą wadą tego dokumentu jest nadmiar ingerencji Policji i jej zbędne zaangażowanie w życie szkoły, przy braku odpowiedniej ochrony praw i wolności uczniów i ich rodziców. Ważne jest, aby uczeń, nauczyciel i rodzic dokładnie wiedzieli, jakie sytuacje mogą skutkować zawiadomieniem Policji lub sądu i jakie są podstawy prawne prowadzonych w stosunku do uczniów działań. W sytuacji zagrożenia dzieci demoralizacją, szkoła powinna współpracować przede wszystkim z rodzicami, a "Procedury" w niewielkim stopniu odnoszą się do współpracy z nimi. Poważnym uchybieniem jest nieuwzględnienie zasad i procedur związanych ze zgodą na badania i zapewnieniem tajemnicy lekarskiej w zakresie informacji o stanie zdrowia. Dokument zawiera wiele stwierdzeń ogólnikowych i nieprecyzyjnych, co może prowadzić do nadużyć i nadinterpretacji obowiązującego prawa. Rzecznik Praw Obywatelskich nie kwestionuje potrzeby uregulowania kontaktów szkoły z Policją. Nie kwestionuje także potrzeby przygotowania procedur działania wobec uczniów zagrożonych demoralizacją oraz tych, którzy na terenie szkoły popełniają czyny karalne. Wprowadzane regulacje muszą być jednak precyzyjne i zgodne z obowiązującym prawem i standardami w zakresie ochrony praw człowieka. Powyższe "Procedury" ich nie spełniają. Dokument powołuje się m.in. na rozporządzenie MENiS oraz zarządzenie Komendanta Głównego Policji, podczas gdy ograniczenia podstawowych praw ucznia, o jakich mowa w "Procedurach" można ustanowić jedynie w ustawie. Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca się o wycofanie obecnego dokumentu z obiegu pr

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

1. Minister Edukacji Narodowej i Sportu (23.07.2004 r.) poinformował, że przyjęty przez Radę Ministrów w dniu 13.01.2004 r. Program Zapobiegania Niedostosowaniu Społecznemu i Przestępczości wśród Dzieci i Młodzieży, opracowany przez Zespół powołany przez Prezesa Rady Ministrów, był uzgodniony z innymi resortami oraz partnerami społecznymi. "Procedury" są jednym z modułów Programu i są zgodne z obowiązującymi przepisami prawa. Jako dokument o charakterze programowym nie mogą szczegółowo i wyczerpująco omawiać treści wszystkich regulacji prawnych mających zastosowanie w sytuacjach zagrożenia dzieci i młodzieży przestępczością i demoralizacją. Uwagi Rzecznika Praw Obywatelskich będą przekazywane dyrektorom szkół i nauczycielom w trakcie realizacji dalszych zadań związanych z wdrożeniem Programu.
Inf. 7-9/2004, str. 74