Uprzejmie informujemy, że w związku z pracami technicznymi 24 listopada w godzinach 14:45 - 17:45 nie będzie dostępny serwis Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich. Przepraszamy za utrudnienia.

Ustawienia

Kontrast

Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



1. W sprawie tajnego zbioru dokumentów w archiwum Instytutu Pamięci Narodowej z dnia 2004-03-24.

Adresat:
INSTYTUT PAMIĘCI NARODOWEJ
Sygnatura:
RPO/468440/04/I/112 RZ
Data sprawy:
2004-03-24
Rodzaj sprawy:
wystąpienie o charakterze generalnym (WG)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Konstytucyjnego, Międzynarodowego i Europejskiego
Wynik sprawy:
Opis sprawy:

1. W sprawie tajnego zbioru dokumentów w archiwum Instytutu Pamięci Narodowej.

Szef Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Szef Agencji Wywiadu lub Minister Obrony Narodowej może zastrzec, na czas określony, że do niektórych dokumentów znajdujących się w archiwum Instytutu Pamięci Narodowej nie może mieć dostępu żadna inna osoba poza wyznaczonymi przez nich przedstawicielami, jeżeli jest to konieczne dla bezpieczeństwa państwa. Występować z takim zastrzeżeniem mogą także organy innych służb specjalnych. Zastrzeżone dokumenty stanowią wyodrębniony, tajny zbiór w archiwum IPN i podlegają szczególnej ochronie. Prezes IPN zatwierdza lub uchyla zastrzeżenie dostępu do określonych dokumentów. Zastrzeżenie objęte jest tajemnicą państwową, pokrzywdzony nie może więc uzyskać informacji, że zastrzeżenie takie zostało uczynione. W sprawach tych nie przysługuje skarga do sądu administracyjnego, co w ocenie Rzecznika narusza konstytucyjne prawo do sądu. Nie negując prawa uprawnionych organów do wyłączenia ze względu na potrzebę ochrony bezpieczeństwa państwa dostępu pokrzywdzonych do dotyczących ich dokumentów, Rzecznik stwierdził, że sfera ta nie może pozostawać poza jakąkolwiek kontrolą, w szczególności kontrolą sądową. Ponadto przepisy ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej pozbawiające pokrzywdzonego jakichkolwiek uprawnień w postępowaniu dotyczącym zastrzeżenia, jak też utajniające sam fakt zastrzeżenia są sprzeczne z konstytucyjnym prawem dostępu obywateli do dotyczących ich dokumentów i zbiorów danych.

Inf. 1-3/2004, str. 62

 
Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:
916808.pdf


Data odpowiedzi:
2006-06-08
Opis odpowiedzi:
1. Prezes Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu (21.04.2004 r.) w przedstawionym stanowisku stwierdził, że art. 39 ust. 3 i 4 ustawy o IPN nie jest niezgodny z art. 51 ust. 3 Konstytucji RP, natomiast art. 43 zd. 2 ustawy o IPN nie jest niezgodny z art. 45 ust. 1 i 77 ust. 2 Konstytucji RP. Zgodnie z orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego, w sytuacji, gdy można zastosować kilka wykładni, należy wybrać tą, która nie jest sprzeczna z Konstytucją. Wykładnia taka istnieje i może być stosowana. Konstrukcja przepisów ustawy o IPN i treść preambuły wskazują na to, że do zastrzeżonego zbioru nie są przekazywane dokumenty osób pokrzywdzonych.
Inf. 4-6/2004, str. 89