Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

1. W sprawie uprawnień kombatanckich dla byłych więźniów podobozów hitlerowskiego obozu Stutthof.

Do Rzecznika wpłynęło pismo Międzywojewódzkiej Rady Koordynacyjnej Środowisk byłych Więźniów Hitlerowskiego Obozu Potulice przy Zarządzie Okręgowym Związku Kombatantów RP i byłych Więźniów Politycznych w Bydgoszczy, zawiadamiające o zaskarżeniu do Trybunału Konstytucyjnego rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 20.09.2001r. w sprawie określenia miejsc odosobnienia, w których były osadzone osoby narodowości polskiej lub obywatele polscy innych narodowości, w związku z nieuwzględnieniem w tym rozporządzeniu podobozów obozu Stutthof, tzn. Potulic, Torunia i Smukały. Sprawa niezamieszczenia obozu hitlerowskiego Potulice w powołanym rozporządzeniu była przedmiotem wystąpienia Rzecznika z dnia 11.12.2001r. Z odpowiedzi wynikało, że nazwy niektórych obozów, w tym Potulic, Torunia i Smukały, dla przejrzystości całego rozporządzenia zostały zbiorczo określone w § 5 pkt 2 i 3 rozporządzenia jako wychowawcze obozy pracy oraz karne obozy pracy. Kierownik Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych zapewnił wówczas, że wnioski byłych więźniów obozów w Potulicach, Toruniu i Smukale w celu uzyskania uprawnień określonych w ustawie z dnia 24.01.1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego, będą załatwiane na takich samych zasadach, jak w odniesieniu do innych wnioskodawców prowadzących działalność kombatancką lub będących ofiarami represji czasów wojny i okresu powojennego. Tymczasem ze skargi wynika, że obecnie odmawia się przyznania uprawnień kombatanckich byłym więźniom obozu Potulice ze względu na to, że obóz ten nie został wymieniony w rozporządzeniu.

Inf. 1-3/2004, str. 27

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

1. Kierownik Urzędu do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych (3.02.2004 r.) poinformował, że podobóz obozu koncentracyjnego Stutthof, który znajdował się w Toruniu, został wprost wymieniony w rozporządzeniu. Osoby, które ubiegając się o uprawnienia kombatanckie przedstawią dowody świadczące o ich osadzeniu w okresie od sierpnia 1944 r. do stycznia 1945 r. w tym obozie, uzyskają decyzje o przyznaniu uprawnień kombatanckich. Ponadto osoby osadzone w obozie dla wysiedlonych w Toruniu, mogą ubiegać się o uprawnienia kombatanckie za przebywanie tam w okresie, w którym pełnił funkcję wychowawczego obozu pracy (wrzesień 1941 r. - styczeń 1942 r.) Pobyt w pozostałych miejscach odosobnienia na terenie Torunia nie stanowi podstawy przyznania uprawnień kombatanckich. Obóz w Smukale był obozem przejściowym dla wysiedlonych, jednak podobnie jak w przypadku Potulic, w okresie od jesieni 1941 r. do likwidacji w lutym 1943 r. pełnił funkcję wychowawczego obozu pracy. Osoby uwięzione w tym okresie mogą ubiegać się o przyznanie uprawnień kombatanckich.
Inf. 1-3/2004, str. 27