Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Prezesa Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast w sprawie zwrotu kaucji osobom, które zawarły umowę najmu lokalu mieszkalnego należącego do zasobu mieszkaniowego TBS, a następnie opuściły zajmowany lokal.

Do Biura RPO wpływają skargi od osób, które przed dniem 10.07.2001 r. (tj. przed dniem wejścia w życie ustawy z dnia 21.06.2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego) zawarły umowę najmu lokalu mieszkalnego należącego do zasobu mieszkaniowego towarzystwa budownictwa społecznego, a które z różnych powodów po niedługim czasie zamieszkiwania zmuszone zostały do opuszczenia tego lokalu. Warunkiem zawarcia umowy najmu było wpłacenie kaucji zabezpieczającej pokrycie należności z tytułu najmu, w wysokości 10 % wartości odtworzeniowej lokalu z dnia zawarcia umowy. Obecnie osobom tym TBS-y zwracają kaucje w niższej wysokości niż te, które zostały wpłacone, przy czym różnice wynoszą często blisko 25% ich wysokości. W ocenie RPO istnieje potrzeba wprowadzenia do przepisów prawnych regulujących zwrot kaucji wpłaconych w okresie obowiązywania ustawy o najmie lokali mieszkalnych odpowiedniego mechanizmu pozwalającego na zachowanie realnej wartości zwracanych kaucji, w stosunku do wszystkich osób, które w tym czasie wpłaciły kaucje, a które po zmianie przepisów opuściły zajmowane lokale. Przyjęta obecnie zasada zwrotu kaucji w kwocie odpowiadającej przyjętemu przy jej wpłacaniu procentowi wartości odtworzeniowej lokalu nie gwarantuje odzyskania przez wszystkich najemców realnej wartości tego świadczenia. RPO zwraca się o podjęcie stosownych działań w celu zmiany w omawianym zakresie istniejącego stanu prawnego.