Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Ministra Finansów w sprawie potrzeby włączenia do ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym, tych towarów i usług, dla obrotu którymi Minister Finansów przewidział w drodze rozporządzenia obniżone stawki podatku VAT.

Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 20.06.2002 r. (sygn. akt K 33/01) rozpoznał część wniosku RPO o stwierdzenie niekonstytucyjności art. 50 ust. 1 ustawy z dnia 8.01.1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym, a następnie wyłączył do odrębnego rozpatrzenia zarzut o niezgodności delegacji zawartej w tym przepisie z art. 217 Konstytucji. Tymczasem ustawą z dnia 26.03.2002 r. zmieniającą ustawę z dnia o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym, po raz kolejny przedłużono okres, w którym Minister Finansów może w drodze rozporządzenia obniżać stawki podatku dla niektórych towarów i usług oraz określać warunki stosowania obniżonych stawek. Przepis ten, jako przejściowy - mimo iż funkcjonuje od 1994 r. - jest przedłużany przy każdej zmianie ustawy o VAT. Przedłużenie z inicjatywy Ministra Finansów okresu obowiązywania art. 50 ust. 1 ustawy o VAT, a więc przepisu naruszającego w ocenie RPO Konstytucję, powoduje konieczność rozważenia poddania ocenie z punktu widzenia zgodności z Konstytucją także rozporządzeń wydanych na tej podstawie. Bezpośrednim skutkiem w przypadku podzielenia w tym zakresie przez TK racji RPO, byłoby uznanie rozporządzeń Ministra Finansów za pozbawione upoważnienia, co spowodowałoby wzrost stawek podatku od określonych w tych rozporządzeniach towarów i usług. Zastosowanie miałaby wówczas stawka podatku wynikająca z ustawy. Pragnąc doprowadzić w omawianym zakresie obowiązujący stan prawny do zgodności z Konstytucją, bez potrzeby narażania obywateli na negatywne z punktu widzenia obciążeń fiskalnych skutki, RPO poddaje pod rozwagę Ministra Finansów potrzebę podjęcia działań zmierzających do odpowiedniej zmiany obowiązującego przepisu ustawy.