Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Skarga Nadzwyczajna od nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym na podstawie weksla bez zbadania z urzędu umowy pożyczki, której wykonanie weksel zabezpieczał z dnia 2025-02-11.

Adresat:
Sąd Najwyższy
Sygnatura:
V.511.422.2023
Data sprawy:
2025-02-11
Rodzaj sprawy:
skarga nadzwyczajna do Sądu Najwyższego
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Administracyjnego i Gospodarczego
Wynik sprawy:
Opis sprawy:

Skarga Nadzwyczajna od nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym na podstawie weksla bez zbadania z urzędu umowy pożyczki, której wykonanie weksel zabezpieczał.

W skardze Rzecznik zarzucił naruszenie zasady ochrony konsumenta, poprzez wydanie przeciwko pozwanemu konsumentowi nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym na podstawie weksla, bez zbadania z urzędu umowy pożyczki, której wykonanie ten weksel zabezpieczał, a przez to niezapewnienie konsumentowi właściwej ochrony sądowej przed nieuczciwymi praktykami rynkowymi przedsiębiorcy, mimo że na podstawie dokumentów załączonych do pozwu sąd z łatwością mógł ustalić, że stosunkiem podstawowym jest umowa pożyczki zawarta przez przedsiębiorcę z konsumentem, której postanowienia powinny być zbadane przez sąd z urzędu, pod względem ich potencjalnej abuzywności. Rzecznik zarzucił również rażące naruszenie prawa procesowego, przez niewłaściwe zastosowanie art. 485 § 2 zd. 1 ustawy – Kodeks postępowania cywilnego w zw. z art. 4801 § 2 k.p.c, a także art. 248 § 1 k.p.c. i art. 232 zd. 2 k.p.c. przez zaniechanie ich zastosowania, a także wszystkie wymienione w zw. z art. 7 ust. 1 Dyrektywy 93/13, poprzez wydanie nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym, mimo że w oparciu o treść pozwu oraz dołączonego do niego weksla, deklaracji wekslowej i wypowiedzenia umowy pożyczki, sąd winien był powziąć wątpliwości co do treści weksla w zakresie zasadności i wysokości zobowiązania wekslowego konsumenta, a w konsekwencji powinien był stwierdzić brak podstaw do wydania nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym i przekazać sprawę do trybu zwykłego, w toku którego należało z urzędu zobowiązać powoda do przedstawienia treści umowy pożyczki zawartej z pozwanym. Rzecznik wskazał również na rażące naruszeni prawa materialnego polegające na zaniechaniu zbadania treści umowy zawartej między przedsiębiorcą i konsumentem, a w konsekwencji braku kontroli z urzędu abuzywności klauzul umownych zawartych w umowie pożyczki, co doprowadziło do odmowy przyznania ochrony uprawnionemu konsumentowi oraz nierozpoznania istoty sprawy przez sąd.

Rzecznik wniósł o o uchylenie w całości nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym i przekazanie sprawy właściwemu sądowi do ponownego rozpoznania.