Wystąpienie do Ministra Obrony Narodowej w sprawie umożliwienia pełnienia służby wojskowej osobom z niepełnosprawnościami z dnia 2024-12-05.
Wystąpienie do Ministra Obrony Narodowej w sprawie umożliwienia pełnienia służby wojskowej osobom z niepełnosprawnościami.
Do Rzecznika Praw Obywatelskich wpłynął wniosek o podjęcie interwencji, którego autorem jest uczeń szkoły średniej z niepełnosprawnością fizyczną. W swoim piśmie wskazuje, że po zdaniu matury, ze względu na swoje zainteresowania, chciałby wziąć udział w rekrutacji na studia wojskowe w Wojskowej Akademii Technicznej, kierunek kryptologia i cyberbezpieczeństwo. Problem z jakim się mierzy dotyczy konieczności zaliczenia egzaminów sprawnościowych wymaganych do przyjęcia na studia wojskowe.
Ustawa o obronie Ojczyzny, która weszła w życie 23 kwietnia 2022 r., w art. 134 ust. 3 nałożyła na Ministra Obrony Narodowej obowiązek tworzenia i znoszenia korpusów osobowych, ustalania ich podziału na grupy osobowe i specjalności wojskowe oraz wskazywania grup osobowych i specjalności wojskowych, w których służba może być pełniona przez osoby z niepełnosprawnościami, kierując się zapewnieniem zaspokojenia potrzeb Sił Zbrojnych.
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Obrony Narodowej z dnia 13 czerwca 2022 r. w sprawie korpusów osobowych, grup osobowych i specjalności wojskowych wydanego na podstawie wspomnianego art. 134 ust. 3 ustawy o obronie Ojczyzny, wskazane zostało, że osoba z niepełnosprawnościami może zajmować dowolne stanowisko we wszystkich korpusach osobowych i grupach osobowych. O ile rozporządzenie z 2022 r. dopuszcza zajmowanie stanowisk we wszystkich korpusach osobowych i grupach osobowych, o tyle możliwość podjęcia studiów wojskowych przez osoby z niepełnosprawnościami uzależniona jest od przepisów prawnych regulujących rekrutację na studia na uczelniach wojskowych. Obowiązujące obecnie Zarządzenie w sprawie ustalenia warunków i trybu rekrutacji na studia do uczelni wojskowych dla kandydatów do zawodowej służby wojskowej w roku akademickim 2024/2025 nie uwzględnia natomiast udziału osób z niepełnosprawnościami w rekrutacji na studia wojskowe.
RPO wskazał, że uniemożliwienie pełnienia służby wojskowej osobom z niepełnosprawnościami na stanowiskach służbowych, na których wykonywane zadania na rzecz Sił Zbrojnych nie wymagają sprawności fizycznej, w szczególności w dobie profesjonalizacji zadań na rzecz cyberbezpieczeństwa wykonywanych przez armię, budzi nie tylko wątpliwości pod względem naruszenia: prawa równego dostępu do służby publicznej, prawa wolności wyboru i wykonywania zawodu oraz zakazu dyskryminacji w życiu społecznym, ale także czyni „martwymi” przepisy ustawy o obronie Ojczyzny, które wprost dają możliwość pełnienia służby wojskowej osobom z niepełnosprawnościami.
W związku z powyższym, Rzecznik zwrócił się do Ministra z prośbą o zbadanie przedstawionego problemu, w tym w szczególności wskazanie, czy Minister Obrony Narodowej planuje podjęcie działań służących umożliwienie pełnienia zawodowej służby wojskowej osobom z niepełnosprawnościami poprzez umożliwienie podjęcia im studiów wojskowych na wybranych kierunkach, a także czy planowane jest zapewnienie odpowiednich środków etatowych w Siłach Zbrojnych dla osób z niepełnosprawnościami pragnących rozpocząć służbę wojskową.