Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Zastępczyni Dyrektora Generalnego Służby Więziennej w sprawie zasad obiegu korespondencji osób tymczasowo aresztowanych z obrońcami wyznaczonymi lub ustanowionymi w sprawie.

W toku badania prowadzonych w Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich spraw zdiagnozowano problem z realizacją dyspozycji art. 217b § 1a Kodeksu karnego wykonawczego.

Przepis ten został znowelizowany ustawą o zmianie ustawy - Kodeks karny wykonawczy oraz niektórych innych ustaw. Zawężono wówczas zakres jego stosowania w takim zakresie, że jedynie korespondencja tymczasowo aresztowanego z obrońcą ustanowionym lub wyznaczonym w sprawie, w której zastosowano tymczasowe aresztowanie, jest przesyłana bezpośrednio do adresata, chyba że organ, do którego dyspozycji tymczasowo aresztowany pozostaje, w szczególnie uzasadnionych wypadkach zarządzi inaczej. Jak się wkrótce okazało, implikuje to niekiedy poważne problemy w realizacji prawa do obrony. Obieg terminowej dokumentacji między obrońcą a tymczasowo aresztowanym może bowiem trwać wiele tygodni, utrudniając tym samym, a w niektórych przypadkach nawet uniemożliwiając przeprowadzenie skutecznej interwencji przez obrońcę.

Mając powyższe na uwadze, Rzecznik zwrócił się do Dyrektor z prośbą o wskazanie, czy Centralny Zarząd Służby Więziennej dostrzegł problem z diagnozowaniem stosunku obrończego w sprawie, w której zastosowano tymczasowo aresztowanie. Poprosił również o poinformowanie, jak w praktyce wygląda procedura weryfikacji obrońcy ze względu na przedmiot sprawy, do której został umocowany.

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

Dyrektor Generalny Służby Więziennej w piśmie z 13 listopada 2024 r. poinformował, że do Centralnego Zarządu Służby Więziennej nie docierały informacje wskazujące na problemy ze stosowaniem przepisu art. 217b § l a ustawy - Kodeks karny wykonawczy. Zauważenia wymaga, że przepisy nie określają sposobu ustalania, czy wskazany adwokat lub radca prawny jest obrońcą ustanowionym lub wyznaczonym w sprawie, w które] stosowane jest tymczasowe aresztowanie. Centralny Zarząd Służby Więziennej nie opracował procedur wewnętrznych w zakresie weryfikacji obrońcy ze względu na przedmiot sprawy, do której został umocowany. W przypadku braku informacji o ustanowionym lub wyznaczonym obrońcy w sprawie, w której zastosowano tymczasowe aresztowanie, korespondencja w myśl art. 217b § 1 Kkw jest przesyłana za pośrednictwem organu dysponującego. Warto zauważyć, że przywołany przepis ma charakter bezwzględnie obligujący administrację jednostki do konkretnego działania. Co istotne, obowiązujące przepisy nie określają terminów do dokonania czynności związanych z cenzurą korespondencji.