Wystąpienie do Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych w sprawie systemu wsparcia osób z niepełnosprawnościami oraz wdrożenia KPON z dnia 2024-07-09.
Wystąpienie do Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych w sprawie systemu wsparcia osób z niepełnosprawnościami oraz wdrożenia KPON.
Rzecznik Praw Obywatelskich, stojący na straży wolności i praw człowieka i obywatela, szczególną uwagę poświęca zagadnieniu zapewnienia osobom z niepełnosprawnościami prawa do godnego i niezależnego życia, mając na względzie normy wynikające nie tylko z Konstytucji, ale również Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych.
We wrześniu 2018 r. Komitet ONZ ds. Praw Osób z Niepełnosprawnościami dokonał pierwszego przeglądu wdrażania Konwencji w Polsce i wydał swoje rekomendacje. Uwagi Komitetu wskazują na poczynione postępy, lecz przede wszystkim skupiają się na obszarach, które wymagają podjęcia działań w celu zapewnienia realizacji postanowień Konwencji w prawie i w praktyce. Mając na uwadze efektywność oddziaływania, Komitet podkreślił potrzebę szerokiego rozpowszechnienia jego Uwag, w tym wśród organizacji pozarządowych i organizacji osób z niepełnosprawnościami, a także samych osób z niepełnosprawnościami i członków ich rodzin, w języku urzędowym i językach mniejszości, w tym w języku migowym, oraz w dostępnych formatach, w tym w wersji łatwej do czytania i zrozumienia, a także udostępnienia ich na rządowej stronie internetowej poświęconej prawom człowieka.
Pomimo upływu niemal 6 lat od publikacji wyżej wspomnianych rekomendacji, tłumaczenie - zarówno na język polski, na Polski Język Migowy (PJM), jak i opracowanie ich treści w języku łatwym do czytania i rozumienia - do tej pory nie zostało publicznie udostępnione. Tym samym nie zrealizowano m.in. ww. zalecenia, a zasięg oddziaływania wydanych Uwag jest ograniczony.
Sytuacja ta budzi uzasadniony sprzeciw Rzecznika, działającego także jako organ monitorujący wdrażanie Konwencji. Władze państwowe zobligowane są do przedłożenia kolejnego sprawozdania z realizacji Konwencji do 25 września 2026 r., uwzględniającego postępy we wdrożeniu Uwag Komitetu z 2018 r. Ponadto art. 33 ust. 3 Konwencji podkreśla obowiązek państw-stron do zapewnienia, by społeczeństwo obywatelskie, w szczególności osoby z niepełnosprawnościami i reprezentujące je organizacje były włączone w proces monitorowania wdrażania Konwencji i umożliwiono im pełne uczestnictwo w tym procesie.
W związku z powyższym, Rzecznik zwrócił się do Pełnomocnika z prośbą o udzielenie wyjaśnień w niniejszej sprawie oraz poinformowanie, w jakim terminie nastąpi udostępnienie stosownego tłumaczenia Uwag Komitetu ONZ ds. Praw Osób z Niepełnosprawnościami.