Wystąpienie do Ministry Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w sprawie ratyfikacji Protokołu fakultatywnego do Konwencji o Prawach Dziecka z dnia 2024-05-20.
Wystąpienie do Ministry Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w sprawie ratyfikacji Protokołu fakultatywnego do Konwencji o Prawach Dziecka.
Rzecznik Praw Obywatelskich od wielu lat sygnalizuje, iż Polska wciąż nie ratyfikowała Protokołu fakultatywnego do Konwencji o Prawach Dziecka w sprawie procedury składania zawiadomień (dalej jako: "Protokół"). Dotychczas stanowisko Rzecznika nie spotkało się jednak z akceptacją ze strony administracji rządowej.
W dotychczasowych wystąpieniach RPO podkreślał, że brak międzynarodowego organu kontrolnego uprawnionego do reagowania na naruszenia Konwencji Praw Dziecka, uniemożliwia korzystanie w pełni z praw gwarantowanych w tej umowie międzynarodowej. Rzecznik zwracał uwagę na potrzebę istnienia narzędzia, dzięki któremu litera Konwencji nie pozostanie martwa, lecz będzie realnie egzekwowana. Takim narzędziem jest właśnie Komitet Praw Dziecka oraz procedura składania zawiadomień zawarta w Protokole. Rzecznik poparł również petycję organizacji pozarządowych w sprawie ratyfikacji Protokołu i brał udział w posiedzeniach Senackiej Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji w tej sprawie.
W ocenie Rzecznika, ratyfikacja Protokołu nie powoduje zagrożenia dla zasady nadrzędności Konstytucji. Dzięki ratyfikacji Protokołu dziecko stałoby się natomiast pełnoprawnym podmiotem praw przewidzianych w Konstytucji i Konwencji Praw Dziecka, a poddanie Komitetowi Praw Dziecka kontroli przestrzegania Konwencji przyczyniłoby się do urealnienia ochrony praw dzieci w Polsce.
Wymaga również podkreślenia, że konieczność ratyfikacji Protokołu zgłaszali sami obywatele, a także organizacje pozarządowe w licznych skargach i petycjach kierowanych do Biura Rzecznika Praw Obywatelskich, zwracając uwagę na umożliwienie pełnowymiarowego korzystania z praw gwarantowanych przez Konwencję. Co ważne, zalecenia w tej sprawie - będące efektem rozpatrzenia trzeciego i czwartego sprawozdania Polski - wydał w stosunku do Polski Komitet Praw Dziecka w 2015 r. Również aktualnie Komitet wskazuje na potrzebę zapewnienia dzieciom dostępu do wymiaru sprawiedliwości i skutecznych środków odwoławczych, który jest niezbędny dla ochrony, promocji i realizacji wszystkich praw dziecka i praw człowieka.
Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności, a także liczne skargi obywateli, przywołując doniosłą rolę praw dziecka i ich ochrony - w tym konieczność istnienia skutecznego i odpowiedniego mechanizmu monitorowania i reagowania na zawiadomienia o naruszeniach zobowiązań wynikających z Konwencji o Prawach Dziecka, w której tworzeniu Polska odegrała inicjującą i kluczową rolę - należy podkreślić, że niewątpliwie ratyfikacja Protokołu przyczyni się do dalszego rozwoju praw dziecka. Przede wszystkim pozwoli to na coraz skuteczniejszą i wydajniejszą ochronę praw najmłodszych.
W związku z powyższym, Rzecznik zwrócił się do Ministry z prośbą o przedstawienie aktualnego stanowiska w przedmiotowej sprawie.