Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Prezesa Zarządu Poczty Polskiej S.A w sprawie problemów ze skutecznym doręczaniem przesyłek sądowych.

Rzecznik Praw Obywatelskich ponownie zwrócił się do Prezesa Poczty Polskiej w związku z dalszym wpływem skarg obywateli na praktykę awizowania przesyłek przez listonoszy, mimo otrzymywania informacji o niezamieszkiwaniu adresata pod danym adresem. RPO zwrócił uwagę, iż takie działania rodzą problemy nie tylko dla sądów oraz osób, którym przesyłka sądowa ma zostać doręczona, lecz powodują także dyskomfort dla osób zamieszkujących pod adresem, na który następuje próba doręczenia przesyłki sądowej. Nie chodzi tu tylko o przypadki wyprowadzenia się adresata, ale również o przypadki, w których adresat nigdy nie zamieszkiwał pod danym adresem.

Jeśli listonosz przy pierwszej próbie doręczenia został powiadomiony, że adresat przesyłki nie mieszka i nigdy nie mieszkał pod wskazanym adresem, to celem ułatwienia dalszego postępowania winien sporządzić stosowną adnotację na przesyłce, zamiast pozostawiać awizo, którego niezrealizowanie rodzi negatywne skutki procesowe. RPO zauważył, iż ta praktyka jest trudna do zaakceptowania z punktu widzenia konstytucyjnego prawa do sądu, którego podstawowym elementem jest prawo do otrzymywania informacji na temat przebiegu postępowania. Jednostka zostaje całkowicie pozbawiona tego prawa, gdy przesyłki są doręczane pod błędny adres, a następnie awizowane i zwracane do sądu ze skutkiem doręczenia. Listonosze w takiej sytuacji powinni zwracać przesyłkę z wyraźną adnotacją, że adresat nie mieszka pod podanym adresem, co byłoby dla sądu jednoznacznym sygnałem, iż niedopuszczalne jest przyjęcie w danym przypadku fikcji doręczenia. Problem praktyki awizowania przesyłek został podjęty przez RPO już dwa lata temu, dalej jednak brak jest systemowego rozwiązania tej kwestii.

W związku z powyższym, Rzecznik zwrócił się do Prezesa z prośbą o przedstawienie stanowiska w sprawie.

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

Przedstawiciel Poczty Polskiej S.A. w piśmie z 21 czerwca 2024 r. w odpowiedzi na przedstawione przez RPO postulaty wskazał ponownie, że zapisy Kodeksu postępowania cywilnego, jak i karnego stanowią, że to strony i ich przedstawiciele mają obowiązek zawiadamiać sąd o każdej zmianie adresu swego zamieszkania. Dotyczy to każdej strony, która zgłosiła wniosek o dokonywanie doręczeń na adres oznaczonej skrytki pocztowej i nie zawiadomiła organu o zmianie tego adresu lub zaprzestaniu korzystania z niego. Litera prawa stanowi, że jeżeli strona, nie podając nowego adresu, zmienia miejsce zamieszkania lub nie przebywa pod wskazanym przez siebie adresem, pismo wysłane pod tym adresem uważa się za doręczone. Dotyczy to także strony, która zgłosiła wniosek o dokonywanie doręczeń na adres oznaczonej skrytki pocztowej i nie zawiadomiła organu o zmianie tego adresu lub zaprzestaniu korzystania z niego. Wobec powyższego Poczta Polska S.A. podtrzymuje przekazane uprzednio stanowisko o braku podstaw prawnych do dokonywania każdorazowo zwrotów przesyłek po otrzymaniu pod adresem doręczenia informacji „adresat już tam nie mieszka” bądź „adresat nigdy tam nie mieszkał”.