Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Ministra Spraw Zagranicznych w sprawie potrzeby zapewnienia odpowiedniej liczby zagranicznych obwodów głosowania oraz ich rozmieszczenia.

Do Rzecznika Praw Obywatelskich wpływają wnioski obywateli dotyczące tworzenia zagranicznych obwodów głosowania w poszczególnych państwach. Jednocześnie w mediach pojawiają się informacje o planowanym zwiększeniu ilości tychże lokali. Zamiar ten potwierdził również Dyrektor Departamentu Konsularnego w MSZ, podczas posiedzenia połączonych komisji senackich w dniu 9 maja 2023 r.

Rzecznik podkreślił, że utworzenie odpowiedniej liczby zagranicznych obwodów głosowania oraz sposób ich rozmieszczenia, zapewniający ich dostępność, są kluczowe dla efektywnego skorzystania przez obywateli przebywających za granicą z przysługującego im prawa określonego w art. 62 ust. 1 Konstytucji. Konieczność zadbania o odpowiednią organizację głosowania za granicą w zbliżających się wyborach w tym zakresie jest o tyle istotna, że - jak wskazano wystąpieniu Rzecznika z dnia 12 kwietnia 2023 roku do Marszałek Sejmu RP i Marszałka Senatu RP - nadal obowiązujące przepisy Kodeksu wyborczego dotyczące tego głosowania mogą prowadzić do naruszenia praw wyborczych obywateli przebywających za granicą w przypadku przeciążenia obwodów głosowania poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i opóźnień w ustaleniu jego wyników.

Wobec powyższego Rzecznik zwrócił się do Ministra z prośbą o zajęcie stanowiska w sprawie i uwzględnienie wskazanych w niniejszym wystąpieniu uwag.

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych w piśmie z 15 czerwca 2023 r. poinformował, że resort prowadzi prace zmierzające do prawidłowego przygotowania i przeprowadzenia wyborów za granicą. Przebiegają one w kilku płaszczyznach, w tym: informatycznej, legislacyjnej i organizacyjnej. W ramach przygotowań przedmiotem analizy jest liczba i usytuowanie obwodowych komisji wyborczych (OKW) za granicą. W tym zakresie blisko współpracujemy z placówkami zagranicznymi. Proces analizowania rozmieszczenia obwodowych komisji wyborczych jest nadal w toku. Prace koncepcyjne potrwają do lipca br. W kolejnej fazie resort przystąpi do działań legislacyjnych w celu wykonania delegacji na podstawie art. 14 § 2 ustawy Kodeks wyborczy do wydania rozporządzenia Ministra Spraw Zagranicznych, w porozumieniu z Państwową Komisja Wyborczą, w sprawie utworzenia obwodów głosowania za granicą. Ostateczne usytuowanie i liczba komisji wyborczych nie będą możliwe do podania do publicznej wiadomości przed obwieszczeniem daty wyborów i ogłoszeniem kalendarza wyborczego. Jednocześnie Sekretarz Stanu zapewnił, że w działaniach dotyczących planowania, a następnie tworzenia obwodowych komisji wyborczych za granicą MSZ kieruje się troską o zapewnienie uprawnionym do głosowania jak najlepszych warunków do skorzystania z czynnego prawa wyborczego poza krajem.