Skarga kasacyjna od wyroku WSA uchylającego postanowienie Komendanta Placówki Straży Granicznej w przedmiocie opuszczenia terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez cudzoziemców z dnia 2022-12-22.
Skarga kasacyjna od wyroku WSA uchylającego postanowienie Komendanta Placówki Straży Granicznej w przedmiocie opuszczenia terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez cudzoziemców.
Zaskarżonemu skargą kasacyjną wyrokowi, na podstawie art. 174 pkt 1 p.p.s.a., Rzecznik Praw Obywatelskich zarzucił naruszenie przepisów prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, tj.: - art. 303b ust. 1-3 w zw. z art. 303 ust. 1 pkt 9a ustawy o cudzoziemcach (dalej: "u.o.c."), poprzez dokonanie błędnej wykładni ww. przepisów u.o.c. i uznanie, że cudzoziemcy zostali zatrzymani niezwłocznie po przekroczeniu granicy, a zatem, że zaistniała podstawa do wydania wobec nich postanowienia określonego w art. 303b ust. 1-3 u.o.c. zamiast zastosowania procedury z art. 302 ust. 1 pkt 10 u.o.c., co w konsekwencji doprowadziło do naruszenia art. 145 § 1 pkt 1 lit. c w zw. z § 3 w zw. z art. 134 § 2 p.p.s.a., z uwagi na to, że Sąd nie umorzył tego postępowania, choć powinien, ponieważ Organ nie miał podstawy prawnej do jego prowadzenia.
Ponadto, na podstawie art. 174 pkt 2 p.p.s.a., RPO zarzucił naruszenie przepisów postępowania, które mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy, tj.: - art. 145 § 1 pkt 1 lit. c p.p.s.a. w zw. z art. 10 § 1 ustawy - Kodeks postępowania administracyjnego (dalej jako: "k.p.a."), w przypadku małoletniego O. A. również w zw. z art. 12 ust. 1 i 2 Konwencji o prawach dziecka; - art. 145 § 1 pkt 1 lit. c p.p.s.a. w zw. z art. 123 § 2 k.p.a.; - art. 145 § 1 pkt 1 lit. c p.p.s.a. w zw. z art. 124 § 2 k.p.a. w zw. z art. 13 EKPC w zw. z art. 4 Protokołu nr 4.
Jednocześnie, na podstawie art. 174 pkt 2 p.p.s.a., Rzecznik zarzucił naruszenie art. 141 § 4 p.p.s.a. w zw. z art. 153 p.p.s.a. poprzez prawidłowe uchylenie ww. postanowienia z jednoczesnym naruszeniem interesu prawnego A. S. i małoletniego O. A. poprzez błędną ocenę prawną wyrażoną przez Sąd w części uzasadnienia wyroku. RPO wniósł zatem: - o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i umorzenie postępowania, na podstawie art. 189 p.p.s.a. - o rozpoznanie skargi kasacyjnej na rozprawie, na podstawie art. 176 § 2 p.p.s.a.
Rzecznik nie kwestionuje zasadności uchylenia ww. postanowienia WSA. Zarzut RPO co do uchylenia postanowienia Komendanta Placówki Straży Granicznej w B. z dnia 29 grudnia 2021 r. w przedmiocie opuszczenia terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez A. S. i małoletniego O. A. został prawidłowo uwzględniony przez WSA w B. i nie jest to kwestionowane przez Rzecznika. Wątpliwości RPO budzi podstawa uchylenia postanowienia przez Sąd. W ocenie RPO, Sąd nie powinien uchylać ww. postanowienia tylko na podstawie przesłanek, które wskazał w uzasadnieniu wyroku, ale przede wszystkim dlatego, że w nin. sprawie ww. postanowienie nie powinno zostać wydane z uwagi na to, że co do zasady postanowienie nie może rozstrzygać co do istoty sprawy, jak stało się w tym przypadku. W konsekwencji wobec ww. cudzoziemców w ogóle nie powinno być wydane postanowienie o opuszczenie terytorium RP. Mając to na uwadze WSA w B. powinien nie tylko uchylić ww. postanowienie, ale również umorzyć postępowanie w nin. sprawie.
Rozpoznając wniesioną skargę kasacyjną Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że zawiera ona częściowo usprawiedliwione podstawy, tym niemniej wobec tego, że wyrok odpowiada prawu, skarga kasacyjna podlegała oddaleniu. W opinii NSA nietrafny jest zarzut naruszenia art. 145 § 1 pkt 1 lit. c w zw. z art. 134 § 2 p.p.s.a., którego to naruszenia skarżący kasacyjnie upatruje w nieumorzeniu przez Sąd pierwszej instancji postępowania administracyjnego. Nie zasługiwał także na uwzględnienie zarzut naruszenia art. 145 §1 pkt 1 lit. c p.p.s.a. w zw. z art. 10 § 1 k.p.a. i art. 12 ust. 1 i 2 Konwencji o prawach dziecka, którego to naruszenia Rzecznik upatruje w wadliwym przyjęciu przez Sąd pierwszej instancji, że dopuszczalne jest komunikowanie się funkcjonariuszy Straży Granicznej z cudzoziemcem za pomocą translatorów. Nie można odmówić słuszności twierdzeniom Rzecznika, iż ten sposób porozumiewania się cudzoziemca z funkcjonariuszami winien być należycie udokumentowany, aby nie było wątpliwości co do przebiegu czynności. Konkludując, zarzuty skargi kasacyjnej jedynie częściowo zasługują na uwzględnienie i nie zmieniały oceny co do konieczności uchylenia kontrolowanego przez Sąd pierwszej instancji rozstrzygnięcia. Rozpoznając ponownie sprawę organ uwzględni dodatkowo przedstawioną wyżej ocenę.