Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych w sprawie konieczności zwiększenia dofinansowania uczestnictwa w warsztatach terapii zajęciowej ze środków PFRON.

Rzecznik Praw Obywatelskich powziął informację o apelu skierowanym do Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych w sprawie zwiększenia dofinansowania miesięcznego kosztu uczestnictwa w warsztatach terapii zajęciowej wspomagających proces rehabilitacji społecznej i zawodowej osób z niepełnosprawnościami ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Apel został wystosowany w związku z trudnościami w pokryciu bieżących kosztów funkcjonowania warsztatów terapii zajęciowej skorelowanych z aktualną sytuacją gospodarczą.

Przedstawiciele warsztatów terapii zajęciowej podkreślają, że algorytm finansowania tych placówek - wziąwszy pod uwagę inflację - nie uwzględnia takich okoliczności, jak znaczny wzrost cen prądu, gazu, czy ogrzewania oraz konieczność zapewnienia specjalistom odpowiedniego wynagrodzenia. Jednocześnie aktualne rozporządzenie w sprawie algorytmu nie przewiduje wzrostu dofinansowania w roku 2023 oraz w latach następnych. Kierujący apel są zaniepokojeni, że przy obecnym poziomie finansowania nie będą w stanie pokryć niezbędnych bieżących kosztów funkcjonowania warsztatów terapii zajęciowej: wynagrodzenia kadry, utrzymania budynków, ogrzewania, wody, zakupu sprzętu i doposażenia oraz materiałów do terapii oraz treningu ekonomicznego, a przede wszystkim dowozu uczestników do placówek oraz innych wydatków wynikających z codziennego funkcjonowania.

Sposób finansowania warsztatów terapii zajęciowej został uregulowany w ustawie o rehabilitacji społecznej i zawodowej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (dalej jako: "ustawa o rehabilitacji"). Wysokość otrzymywanych środków z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych jest z kolei ustalana w oparciu o regulacje zawarte w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 13 maja 2003 r. w sprawie algorytmu przekazywania środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych samorządom wojewódzkim i powiatowym.

Rzecznik przypomniał, iż celem warsztatów terapii zajęciowej jest aktywizacja osób z niepełnosprawnościami. Zadaniem państwa jest zapewnienie prawidłowego funkcjonowania form wsparcia przewidzianych w ustawie o rehabilitacji, w tym także ich właściwe finansowanie. Popieranie programów rehabilitacji zawodowej, utrzymania pracy i powrotu do pracy, adresowanych do osób z niepełnosprawnościami jest również jednym z obowiązków wynikającym z art. 27 Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych. Tymczasem pomimo stale rosnących kosztów funkcjonowania warsztatów terapii zajęciowej, algorytm naliczania środków finansowych nie uległ zmianie.

Rzecznik zwrócił się do Ministra z prośbą o poinformowanie, czy planowane jest zwiększenie wysokości dofinansowania kosztów rocznego pobytu jednego uczestnika w warsztacie terapii zajęciowej bądź inne wsparcie warsztatów w związku ze znacznym wzrostem kosztów ich funkcjonowania.

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

Pełnomocnik Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych w piśmie z 30 sierpnia 2022 r. poinformował, że w ciągu ostatnich blisko siedmiu lat czterokrotnie nowelizowano rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 13 maja 2003 r. w sprawie algorytmu przekazywania środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych samorządom wojewódzkim i powiatowym, zwiększając kwotę środków na dofinansowanie rocznego pobytu jednego uczestnika w warsztacie terapii zajęciowej. Jednocześnie w związku z trudną sytuacją, w jakiej znalazły się placówki prowadzące warsztaty terapii zajęciowej, w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej podjęto prace nad projektem rozporządzenia Rady Ministrów zmieniającego rozporządzenie w sprawie algorytmu przekazywania środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych samorządom wojewódzkim i powiatowym. W dniu 27 lipca br. odbyło się również spotkanie z przedstawicielami środowiska warsztatów terapii zajęciowej, na którym była dyskutowana kwestia zabezpieczenia potrzeb zgłaszanych przez warsztaty. Na spotkaniu ustalono, że PFRON przeprowadzi ponowną analizę w zakresie możliwości zwiększenia kwoty dofinansowania rocznego pobytu jednego uczestnika w warsztacie terapii zajęciowej. Przygotowana została propozycja, która uwzględnia postulat środowiska warsztatów terapii zajęciowej, dotyczący zwiększenia wysokości dofinansowania kosztów rocznego pobytu jednego uczestnika w warsztacie terapii zajęciowej w roku bieżącym oraz w latach następnych.