Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Minister Finansów w sprawie potrzeby stworzenia odpowiedniej regulacji prawnej dedykowanej działalności e-kantorów.

Do Biura Rzecznika Praw Obywatelskich kierowane są skargi obywatelskie w przedmiocie nieprawidłowości w funkcjonowaniu kantorów internetowych.

Na gruncie obowiązującego porządku prawnego nie ma jasno określonych zasad, które odnosiłyby się do specyficznej działalności kantorów internetowych. Problem ten cyklicznie sygnalizowany był Ministerstwu Finansów od około 7 lat. Resort od początku zapewniał Rzecznika Praw Obywatelskich, że dostrzega potrzebę objęcia działalności e-kantorów regulacjami, proporcjonalnymi do ryzyk i zagrożeń, jakie mogą powstawać w zależności od stosowanych warunków świadczenia usług wymiany walut. Pomimo podejmowania pewnych działań, mających na celu uregulowanie tej działalności, prace niestety nie zostały sfinalizowane.

Rzecznik przypomniał, że inicjatywy mające na celu nowelizację przepisów regulujących funkcjonowanie rynku wymiany walut rozpoczęły się jeszcze w 2010 roku. Szczegółowy opis tych prac został zawarty w wystąpieniu pokontrolnym Najwyższej Izby Kontroli (dalej: "NIK"), która negatywnie oceniła brak postępów co do zakończenia prac legislacyjnych w tym temacie. Jako główny powód takiego stanu wskazywano brak konsekwencji w rozstrzygnięciu rozbieżnych stanowisk pomiędzy jednostkami organizacyjnymi Ministerstwa Finansów, co do charakteru działalności kantorów internetowych.

Także resort finansów informował, że z uwagi na różnorodność transakcji, w ramach których może być świadczona usługa wymiany walut (gotówkowe, bezgotówkowe, mieszane, z dodatkowymi usługami lub bez takich usług), pojawiały się różne, a nawet rozbieżne, stanowiska co do reżimu prawnego, któremu powinny podlegać poszczególne typy tych transakcji.

Mając na uwadze powyższe, Rzecznik zwrócił się do Minister z prośbą o zajęcie stanowiska w tej sprawie oraz przekazanie informacji na temat aktualnego stanu prac legislacyjnych zmierzających do stworzenia regulacji dedykowanych kantorom internetowym.

 

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

Minister Finansów w piśmie z 12 sierpnia 2022 r. potwierdziła potrzebę uregulowania działalności tzw. kantorów internetowych. Niewątpliwie rynek wymiany walut powinien być obsługiwany przez podmioty regulowane, zaś nie powinny na nim działać podmioty świadczące usługę wymiany walut bez nadzoru. W Ministerstwie Finansów od dłuższego czasu prowadzone są prace nad opracowaniem projektu ustawy zmieniającego ustawę - Prawo dewizowe, którego celem będzie m. in. uregulowanie działalności tzw. „kantorów internetowych” i szersza ochrona klientów korzystających z usług tych podmiotów. W II połowie ub. r. podjęto próby uzgodnienia z UKNF opracowanej w MF wersji projektu ustawy ws. kantorów internetowych. W związku z zasadniczymi rozbieżnościami co do kluczowych rozwiązań w tym zakresie w tym organu, który miałby sprawować nadzór nad takimi kantorami, prace nad ww. projektem uległy czasowemu spowolnieniu. Ministerstwo Finansów planuje finalizację prac w tym przedmiocie na etapie parlamentarnym w lipcu 2023 roku.