Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Ministra Sprawiedliwości w sprawie kontaktów członków rodziny z dorosłą osobą ubezwłasnowolnioną.

W zainteresowaniu Rzecznika Praw Obywatelskich od wielu już lat pozostaje kwestia kontaktów członków rodziny z dorosłą osobą ubezwłasnowolnioną, zwłaszcza całkowicie.

Zdaniem RPO w obowiązujących przepisach brak jest środków prawnych, za pomocą których osoby bliskie mogą uzyskać sądowe określenie kontaktów z ubezwłasnowolnionym całkowicie, w sytuacji gdy opiekun prawny utrudnia bądź uniemożliwia takie kontakty.

Niestety, w toku kolejnej korespondencji nie udało się Rzecznikowi przekonać przedstawicieli Ministerstwa Sprawiedliwości o zasadności podjęcia kroków legislacyjnych w tej kwestii. Stanowisko resortu sprawiedliwości uległo zmianie dopiero w 2021 r. Jak wynika z pisma z 24 marca 2021 r. "mając jednak na względzie zdarzające się w orzecznictwie sądów powszechnych (sądów opiekuńczych) rozbieżności w zakresie kwalifikowania wniosków o wydanie zarządzeń opiekuńczych w postępowaniu wykonawczym prowadzonym w związku z ustanowieniem opieki prawnej, Ministerstwo Sprawiedliwości uznało za zasadne podjęcie prac analityczno-koncepcyjnych nad wprowadzeniem do porządku prawnego przepisów umożliwiających dochodzenie w postępowaniu cywilnym ustalenia kontaktów z osobą ubezwłasnowolnioną całkowicie".

W związku z powyższym, Rzecznik zwrócił się do Ministra z prośbą o poinformowanie o stanie wskazanych powyżej prac analityczno-koncepcyjnych, ewentualnie o przesłanie kopii tych materiałów bądź projektu nowelizacji.

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości w piśmie z 22 marca 2022 r. poinformował, że resort podjął prace analityczno – koncepcyjne, w wyniku których stosowny projekt regulacji odnośnie możliwości kontaktowania się członków rodziny z dorosłą osobą ubezwłasnowolnioną znalazł się w procedowanej obecnie nowelizacji Ustawy o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw. Projekt zakłada uzupełnienie art. 175 ustawy - Kodeks rodzinny i opiekuńczy o paragraf 2 w brzmieniu: do kontaktów z ubezwłasnowolnionym całkowicie stosuje się odpowiednio przepisy o kontaktach z dzieckiem, za wyjątkiem przepisów nakładających obowiązek utrzymywania kontaktów z rodzicami. Projekt ten znajduje się obecnie w końcowej fazie uzgodnień i konsultacji.