Zgłoszenie udziału w postępowaniu przed Sądem Rejonowym i przedstawienie stanowiska po wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 2021-12-29.
Zgłoszenie udziału w postępowaniu przed Sądem Rejonowym i przedstawienie stanowiska po wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.
Rzecznik Praw Obywatelskich podkreślił, że ustawodawstwo Unii Europejskiej oraz orzecznictwo TSUE są częścią polskiego systemu prawnego. Od 1 maja 2004 r., a więc od przystąpienia Polski do Unii Europejskiej, polskie sądy są związane postanowieniami Traktatów założycielskich i aktów przyjętych przez instytucje UE (w tym dyrektyw) oraz orzecznictwem TSUE. Potwierdza to orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego (vide wyrok z 11 maja 2004 r., sygn. akt K 18/04).
Stosowanie prawa unijnego przez sądy krajowe wiąże się z koniecznością przestrzegania zasad, na których oparta jest koegzystencja pomiędzy prawem krajowym a unijnym: zasady pierwszeństwa, zasady skuteczności oraz zasady efektywności prawa UE.
RPO przypomniał, że w odniesieniu do konsekwencji stwierdzenia abuzywności TSUE w swoim dotychczasowym orzecznictwie odsyła do mechanizmów prawa krajowego. Prawo krajowe nie może jednak dowolnie kształtować sytuacji konsumenta, a sądy krajowe zobowiązane są do jego prounijnej wykładni. Stosowanie prawa krajowego powinno realizować cele dyrektywy 93/13, spełniając wymogi zasady skuteczności i równoważności, które ograniczają autonomię regulacyjną państwa. Celem dyrektywy 93/13 jest to, by konsument znalazł się w takiej sytuacji faktycznej i prawnej, w jakiej by był w braku nieuczciwego warunku w umowie, a eliminacja klauzuli musi mieć skutek zniechęcający dla przedsiębiorcy.
Zdaniem Rzecznika uznanie, że bankom przysługuje możliwość podniesienia dalszych roszczeń odniosłoby skutek sprzeczny z art. 6 i art. 7 dyrektywy 93/13. Oznaczałoby to bowiem, że interes banków byłyby zabezpieczony – nie na etapie ściśle rozumianej kontroli abuzywności, ale na dalszym etapie, kiedy rozstrzygnięcia dokonuje się na płaszczyźnie prawa krajowego. Uwzględnienie takich roszczeń banków unicestwiałoby de facto całą linię orzeczniczą wypracowaną dotąd na tle dyrektywy 93/13 przez Trybunał.
Rzecznik chciałby jednocześnie poinformować, że dalsze roszczenia stron stały się przedmiotem pytań sformułowanych przez Sąd Rejonowy w W. Do postępowania w tej sprawie przystąpił Rzecznik Praw Obywatelskich. Sprawa ta procedowana jest przez Trybunał Sprawiedliwości pod sygn. akt C-520/21 i znajduje się obecnie w fazie pisemnej.
Sąd Okręgowy w W. ustalił nieistnienie stosunku prawnego wynikającego z umowy o kredyt hipoteczny z przyczyn jej nieważności i zasądził od Banku na rzecz powodowych konsumentów łącznie 102.863,84 zł wraz z odsetkami ustawowymi: od kwoty 50.000 za okres od dnia 6 października 2016 r. do dnia zapłaty, od kwoty 8.468 zł za okres od dnia 2 maja 2022 r. do dnia zapłaty, od kwoty 44.395,84 zł za okres od dnia 31 marca 2023 r. do dnia zapłaty oraz kwotę 54. 782,23 CHF wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 31 maja 2023 r. do dnia zapłaty. i kosztami procesu w łącznej kwocie 12.547 zł. Sąd uwzględnił w całości żądanie główne, częściowo oddalił tylko żądanie odsetek, co było efektem modyfikacji powództwa w trakcie procesu. SO podzielił w całości przedstawioną argumentację przez RPO i powodowych konsumentów.