Wystąpienie do Ministra Edukacji i Nauki oraz Przewodniczącego Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich w sprawie potrzeby wypracowania standardów na rzecz bezpieczeństwa studentów i pracowników uczelni wyższych w czasie pandemii z dnia 2021-08-12.
Wystąpienie do Ministra Edukacji i Nauki oraz Przewodniczącego Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich w sprawie potrzeby wypracowania standardów na rzecz bezpieczeństwa studentów i pracowników uczelni wyższych w czasie pandemii.
Do Rzecznika Praw Obywatelskich wpływają skargi dotyczące wprowadzania przez niektóre uczelnie wyższe ograniczenia możliwości pobierania nauki bądź zakwaterowania w domach studenckich jedynie dla osób zaszczepionych.
Nie ulega wątpliwości, że przyczyną podejmowania powyższych decyzji jest troska o życie i zdrowie społeczności akademickiej i chęć zapewnienia bezpiecznych warunków studiowania i zakwaterowania w domach studenckich w czasie pandemii. Rzecznik podkreślił jednak, że przyjęte i planowane rozwiązania mogą stanowić bezpodstawne ograniczenie konstytucyjnie chronionych praw, tj. prawa do nauki, w zakresie w jakim dochodzi do uzależnienia kontynuowania studiowania od poddania się szczepieniu przeciw COVID-19, a także prawa do ochrony prywatności, w sytuacji gdy uczelnie przetwarzają dane studentów dotyczące zdrowia. Ograniczenie wyżej wspomnianych praw jest dopuszczalne jedynie na zasadach określonych w art. 31 ust. 3 Konstytucji, tj. w szczególności winno przybrać formę ustawy oraz być konieczne dla ochrony zdrowia publicznego.
W ocenie Rzecznika przyjęte ograniczenie nie powinno różnicować sytuacji w dostępie do szkolnictwa wyższego osób zaszczepionych, osób, które nie mogą poddać się szczepieniu z uwagi na trwałe bądź czasowe przeciwwskazania zdrowotne, osób posiadających przeciwciała, a także tych, którzy posiadają aktualny negatywny wynik testu.
Mając na uwadze powyższe, Rzecznik zwrócił się z prośbą o rozważenie możliwości podjęcia inicjatywy ustawodawczej w celu zapewnienia uczelniom podstaw prawnych dla podejmowania adekwatnych działań prewencyjnych na rzecz ochrony życia i zdrowia studentów i pracowników uczelni w czasie pandemii. Jednocześnie RPO zaznaczył, że ewentualne zmiany prawne winny być poprzedzone szerokimi konsultacjami ze środowiskiem akademickim oraz z Ministrem Zdrowia.