Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Dyrektora Generalnego Służby Więziennej w sprawie kontroli osobistych osób pozbawionych wolności.

Europejski Trybunał Praw Człowieka w dniu 15 września 2015 r. wydał wyrok w sprawie Milka przeciwko Polsce, w którym uznał, że poddawanie skarżącego kontrolom osobistym podczas pobytu w areszcie śledczym oraz zakładzie karnym stanowiło ingerencję w jego prawo do poszanowania życia prywatnego. Ingerencja ta, mimo że miała oparcie w przepisach kodeksu karnego wykonawczego, nie była proporcjonalna ani też konieczna w społeczeństwie demokratycznym. Skarżący nie miał statusu skazanego niebezpiecznego. Z przedstawionej dokumentacji nie wynikało także, aby stwarzał on realne zagrożenie dla bezpieczeństwa jednostek penitencjarnych, w których przebywał, zaś jedyną formą agresji z jego strony była agresja słowna.

Do Rzecznika Praw Obywatelskich nadal wpływają wnioski od osób pozbawionych wolności, przebywających w jednostkach penitencjarnych typu zamkniętego, które żalą się, że bez żadnego uzasadnienia są poddawane kontrolom osobistym po powrocie z miejsca znajdującego się poza oddziałem mieszkalnym. Wyniki postępowań wyjaśniających prowadzonych w Biurze RPO w sprawach indywidualnych potwierdzają, że kontrole osobiste są przeprowadzane prewencyjnie, albo wobec wszystkich osadzonych, albo wybranych losowo, jednak bez konkretnego wskazania, że skazany zagraża porządkowi lub bezpieczeństwu w oparciu o istniejące dowody. Rzecznik Praw Obywatelskich prosi o poinformowanie dyrektorów okręgowych Służby Więziennej o treści wyroku Europejski Trybunał Praw Człowieka w sprawie milka przeciwko Polsce i wynikającej z niego zmiany praktyki w polskich jednostkach penitencjarnych w zakresie kontroli osobistych, które powinny być przeprowadzane tylko wobec tych osób, które swoją postawą lub zachowaniem stwarzają realne zagrożenie dla bezpieczeństwa lub porządku.

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

Zastępca Dyrektora Generalnego Służby Więziennej w piśmie z 15 czerwca 2016 r. poinformował, że w trakcie rocznej odprawy służbowej z dyrektorami Okręgowych Inspektoratów Służby Więziennej oraz jednostek penitencjarnych, która miała miejsce w dniach 1-3 marca 2016 r., zapoznano funkcjonariuszy z treścią wskazanego wyroku Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. Aktualnie w Centralnym Zarządzie Służby Więziennej prowadzone są natomiast prace mające na celu opracowanie zasad postępowania funkcjonariuszy w zakresie poddawania kontroli osób ubiegających się o wstęp na teren jednostek organizacyjnych SW oraz osadzonych w nich przebywających. Wypracowane zasady mają na celu poprawę skuteczności przeprowadzanych czynności oraz zmniejszenie dolegliwości dla osób poddawanych takim kontrolom. Zastępca Dyrektora Generalnego SW zapewnił, że zamiarem funkcjonariuszy realizujących przedmiotowe czynności jest opracowanie zasad nie tylko gwarantujących przestrzeganie praw obywatelskich, ale także zapewnienie porządku i bezpieczeństwa w jednostkach organizacyjnych Służby Więziennej i eliminujących rozbieżności występujące w tym zakresie w skali całego kraju.