Skarga nadzwyczajna od nakazu zapłaty w sprawie umowy kredytu z dnia 2021-03-25.
Skarga nadzwyczajna od nakazu zapłaty w sprawie umowy kredytu.
Rzecznik Praw Obywatelskich zaskarżył w całości nakaz zapłaty z dnia 17 marca 2016 r. wydany przez Sąd Okręgowy w B. w postępowaniu upominawczym w sprawie z powództwa B.Z. przeciwko J.G. i J.G. o zapłatę kwoty 371.263,39 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP, lecz nie więcej niż dwukrotności wysokości odsetek ustawowych.
Zaskarżonemu orzeczeniu Rzecznik zarzucił rażące naruszenie prawa materialnego poprzez jego niewłaściwe zastosowanie, polegające na naruszeniu art. 3851 § 1 k.c. w zw. z art. 3851 § 3 k.c., poprzez jego niezastosowanie w sprawie w wyniku zaniechania zbadania istoty sprawy (treści umowy między przedsiębiorcą i konsumentami, prowadzącego ostatecznie do odmowy przyznania ochrony uprawnionym konsumentom oraz naruszeniu art. 58 § 1 k.c. poprzez jego niezastosowanie, wyrażające się w nieprzeprowadzeniu badania, czy umowa kredytu jest ważna, jeżeli dokona się z niej eliminacji klauzul niedozwolonych zgodnie z treścią 3851 § 1 k.c.
Zaskarżonemu nakazowi zapłaty Rzecznik zarzucił także naruszenie art. 2, art. 45 ust. 1, art. 76 i art. 64 ust. 1 Konstytucji.
Sąd Najwyższy uchylił zaskarżony nakaz zapłaty w całości i przekazał sprawę Sądowi Okręgowemu w B. do ponownego rozpoznania oraz zniósł wzajemnie między stronami koszty postępowania wywołanego wniesieniem skargi nadzwyczajnej. SN wskazał, że zasadny jest zarzut naruszenia art. 76 Konstytucji, który określa podstawowe gwarancje konstytucyjne w zakresie ochrony konsumenta w stosunkach z przedsiębiorcą. Zarówno z treści pozwu, jak i z załączonej do pozwu umowy kredytu i wyciągu z ksiąg banku jednoznacznie wynika, że umowa ta nie została zawarta w związku z prowadzeniem przez osoby fizyczne działalności gospodarczej lub zawodowej. Mając to na uwadze SN wskazał, że pozwanym przysługuje status konsumenta zarówno w świetle brzmienia art. 22 k.c, jak i art. 76 Konstytucji. Uzasadnienie zaskarżonego nakazu zapłaty nie pozostawia wątpliwości, że SO rozpoznając sprawę nie wziął pod uwagę okoliczności, że pozwani występują w charakterze konsumenta i w konsekwencji nie badał, czy postanowienia umowy kredytu mają nieuczciwy charakter. Sąd Okręgowy zastosował wprost przepisy k.p.c., pomijając przepisy o ochronie konsumenta przed nieuczciwymi praktykami rynkowymi. Sąd Najwyższy podkreślił, że przyczyną uchylenia zaskarżonego nakazu zapłaty, niezależnie od zarzutu niezastosowania art. 76 Konstytucji, nie jest jednoznaczne stwierdzenie nielegalności (abuzywności) przedstawionych w skardze postanowień umownych, ale brak ich zbadania w toku postępowania nakazowego przed Sądem Okręgowym w B. W ocenie Sądu Najwyższego, w analizowanej sprawie z uzasadnienia zaskarżonego nakazu zapłaty nie wynika bowiem, aby Sąd meriti badał ważność i uczciwy charakter postanowień zawartej przez strony umowy. Tymczasem, w przypadku dochodzenia zapłaty na podstawie roszczeń wywodzonych z umowy zawartej z konsumentem, miał taką wyraźną powinność. Sąd podkreślił, że brak przeprowadzenia badania treści umowy świadczy o niespełnieniu wymagań płynących z konstytucyjnej zasady ochrony konsumentów przed nieuczciwymi praktykami rynkowymi - ochrony takiej konsumentom w tym przypadku nie zapewniono.