Uprzejmie informujemy, że w związku z pracami technicznymi 24 listopada w godzinach 14:45 - 17:45 nie będzie dostępny serwis Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich. Przepraszamy za utrudnienia.

Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Skarga nadzwyczajna od postanowienia Sądu Rejonowego, dotyczącego uzupełnienia oraz zatwierdzenia projektu planu podziału sumy uzyskanej w egzekucji z nieruchomości z dnia 2021-02-05.

Adresat:
Sąd Najwyższy
Sygnatura:
IV.512.21.2018
Data sprawy:
2021-02-05
Rodzaj sprawy:
skarga nadzwyczajna do Sądu Najwyższego
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Cywilnego
Wynik sprawy:
nieuwzględnienie wystąpienia Rzecznika
Opis sprawy:

Skarga nadzwyczajna od postanowienia Sądu Rejonowego, dotyczącego uzupełnienia oraz zatwierdzenia projektu planu podziału sumy uzyskanej w egzekucji z nieruchomości.

Rzecznik Praw Obywatelskich wniósł skargę nadzwyczajną, zaskarżając postanowienie Sądu Rejonowego w Cz. w części, tj. co do jego pkt. 2 oraz pkt. 4 w części zatwierdzającej projekt podziału sumy uzyskanej z egzekucji, który nie uwzględnia prawa uczestniczki T. Sz. do zaspokojenia z ceny nabycia w związku z wygaśnięciem jej uprawnień majątkowych, wywodzonych z umowy leasingu nieruchomości z dnia 17 listopada 2003 r. Rzecznik zaskarżonemu postanowieniu zarzuca rażące naruszenie prawa materialnego poprzez błędną wykładnię art. 1002 zd. 1 Kodeksu postępowania cywilnego, wyrażającą się w nieuprawnionym przyjęciu zapatrywania, iż zawarte we wskazanym przepisie konsekwencje prawne, stanowiące wyjątek od statuowanej w ramach art. 1000 § 1 zd. 1 Kodeksu postępowania cywilnego zasady wygaśnięcia wszelkich praw i skutków ujawnienia praw i roszczeń osobistych ciążących na nieruchomości, odnoszą się do uprawnień (obowiązków) wywodzonych z umowy leasingu, co w dalszej kolejności doprowadziło do błędnego zastosowania w sprawie dyspozycji art. 1002 zd. 1 Kodeksu postępowania cywilnego oraz pominięcia - w odniesieniu do sytuacji prawnej uczestniczki T. Sz. - skutków prawnych wynikających wprost z dyspozycji art. 1000 § 1 zd. 2 Kodeksu postępowania cywilnego, tj. prawa uczestniczki do zaspokojenia z ceny nabycia z pierwszeństwem przewidzianym w przepisach o podziale ceny uzyskanej z egzekucji z nieruchomości, co w realiach sprawy jest równoznaczne z bezpodstawną odmową zastosowania tegoż przepisu prawa materialnego. Ostatecznie doprowadziło to w sprawie także do naruszenia przepisów postępowania, wyrażającego się w błędnym zastosowaniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego, poprzez pominięcie praw majątkowych uczestniczki T. Sz., wywodzonych z umowy leasingu nieruchomości z dnia 17 listopada 2003 r., w zatwierdzonym przez Sąd Rejonowy w Cz. planie podziału sumy uzyskanej z egzekucji nieruchomości.

Niezależnie od powyższego, zaskarżonemu orzeczeniu Rzecznik zarzuca naruszenie konstytucyjnej zasady zaufania do państwa oraz zasady bezpieczeństwa prawnego, wywodzonych z art. 2 Konstytucji oraz przysługującej uczestniczce T. Sz. na gruncie art. 64 ust. 1 i 2 Konstytucji konstytucyjnej ochrony praw majątkowych, wynikających z umowy leasingu z dnia 17 listopada 2003 r., z uwagi na wydanie prawomocnego rozstrzygnięcia, które pozbawiło uczestniczkę prawa do udziału w podziale sumy uzyskanej z egzekucji, w związku z potwierdzeniem w nim rzekomego trwania stosunku prawnego leasingu, a które to rozstrzygnięcie wobec swej merytorycznej wadliwości, a także ograniczonej mocy wiążącej, w istocie nie jest honorowane przez sądy orzekające w innych sprawach cywilnych, związanych ze sporami w zakresie prawa do władania przedmiotową nieruchomością. Zaskarżone orzeczenie w istocie pozbawiło uczestniczkę uprawnień majątkowych, wynikających ze stosunku prawnego leasingu, bowiem aktualnie nie tylko nie może ona zrealizować swych roszczeń wprost wynikających z zawartej umowy leasingu, ale także nie może uzyskać stosownego "zastępczego" zaspokojenia swych uzasadnionych żądań, w ramach zakończonej egzekucji z nieruchomości.

 


Data odpowiedzi:
2022-10-26
Opis odpowiedzi:
Skarga nadzwyczajna oddalona (postanowienie z 26 października 2022 r., sygn. akt I NSNc 772/21).
Sąd Najwyższy stwierdził, że w niniejszej sprawie Rzecznik Praw Obywatelskich nie zdołał wykazać zasadności podniesionych w skardze nadzwyczajnej zarzutów sformułowanych wobec zaskarżonego nią postanowienia Sądu Rejonowego w Cz., odwołujących się do przesłanek szczegółowych wskazanych w art. 89 § 1 pkt 1 i 2 u.SN. Stwierdzenie, że żadna z podstaw szczegółowych nie okazała się zasadna, zwalnia Sąd Najwyższy od obowiązku badania zaistnienia w niniejszej sprawie przesłanki ogólnej, o której mowa w art. 89 § 1 in principio u.SN, tj. konieczności wzruszenia zaskarżonego nią prawomocnego orzeczenia w celu zapewnienia zgodności z zasadą demokratycznego państwa prawnego urzeczywistniającego zasady sprawiedliwości społecznej. Aby przesłanka ta uzasadniała uwzględnienie skargi nadzwyczajnej i w konsekwencji uchylenie zaskarżonego orzeczenia, musi wystąpić łącznie z jedną z określonych w powołanym przepisie przesłanek szczegółowych. W niniejszej sprawie uznać należy, że sytuacja taka nie ma miejsca. Jeżeli Sąd Najwyższy stwierdzi brak podstawy do uchylenia zaskarżonego orzeczenia, oddala skargę nadzwyczajną (art. 91 § 1 zd. 2 u.SN).