Skarga kasacyjna do Naczelnego Sądu Administracyjnego od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w przedmiocie określenia wysokości zobowiązania podatkowego w zryczałtowanym podatku dochodowym od osób fizycznych za 2010 r z dnia 2018-05-11.
Skarga kasacyjna do Naczelnego Sądu Administracyjnego od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w przedmiocie określenia wysokości zobowiązania podatkowego w zryczałtowanym podatku dochodowym od osób fizycznych za 2010 r.
W niniejszej sprawie Naczelnik Urzędu Skarbowego wszczął postępowanie podatkowe w zakresie określenia zobowiązania podatkowego w podatku PIT od dochodu uzyskanego ze sprzedaży ? części udziału w zabudowanej nieruchomości gruntowej w 2010 r. W wyniku przeprowadzonego postępowania organ pierwszej instancji wydał decyzję, w której określił skarżącemu zobowiązanie podatkowe w kwocie 67,450 zł. Organ uznał, że skarżący nie złożył wymaganego oświadczenia w sprawie spełnienia warunków do skorzystania z ulgi meldunkowej i wobec tego nie może korzystać ze zwolnienia, ani też nie wykazał kwoty podatku z odpłatnego zbycia ? udziału w nieruchomości z zeznaniu podatkowym PIT-36. Od ww. decyzji skarżący wniósł odwołanie. Dyrektor Izby Skarbowej utrzymał w mocy rozstrzygnięcie organu pierwszej instancji. Następnie skarżący złożył skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, która została oddalona. Sąd pierwszej instancji uznał za prawidłowe stanowisko organów podatkowych, które stwierdziły, że w stanie faktycznym sprawy nie doszło do skutecznego złożenia oświadczenia o spełnieniu warunków do skorzystania z ulgi meldunkowej.
Rzecznik Praw Obywatelskich wskazał, że przepisy dotyczące instytucji ulgi meldunkowej w praktyce wywoływały wiele wątpliwości, w tym w kwestiach związanych z wymogiem złożenia oświadczenia o spełnieniu warunków uprawniających do zastosowania ulgi. Przede wszystkim podkreślił, że nie było wzoru, ani też formularza takiego oświadczenia, który byłby ogólnie dostępny dla podatników. Co więcej, Minister Finansów wprost przyznał, że celowo nie stworzono określenia urzędowego wzoru oświadczenia, gdyż byłoby to daleko idącym formalizmem ze strony państwa. Dlatego zdaniem Rzecznika, skoro w przepisach nie określono ani treści, ani też formy, w jakiej należy złożyć sporne oświadczenie, to należy dopuścić ewentualność jego odzwierciedlenia także w innych dokumentach, np. w zeznaniu podatkowym, tak jak to miało miejsce w niniejszej sprawie. Za takim stanowiskiem przemawia prokonstytucyjna wykładnia przepisów warunkujących przyznanie ulgi meldunkowej. W demokratycznym państwie prawa nie można bowiem przerzucać na podatnika skutków błędów popełnionych przez samego prawodawcę jak i przez organ podatkowy W sytuacji zaś zaistnienia wątpliwości, także co do okoliczności faktycznych, powinno się rozstrzygać je na korzyść podatnika.
Naczelny Sąd Administracyjny zauważył, iż istotą sporu w sprawie jest możliwość skorzystania przez skarżącego z tzw. ulgi meldunkowej, która była przewidziana w art. 21 ust 1 pkt 126 u.p.d.o.f. w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2007 r. do dnia 31 grudnia 2008 r. W ocenie NSA zasada proporcjonalności w konstruowaniu zwolnienia podatkowego (tutaj „ulgi meldunkowej”) wymaga uchwycenia znaczenia danego wymagania (w tym wypadku złożenia informacji o zamiarze skorzystania z ulgi) dla stwierdzenia, czy podatnik ma prawo do skorzystania z danej preferencji podatkowej. Uzależnienie prawa podatnika do zwolnienia od opodatkowania przychodów uzyskanych ze sprzedaży nieruchomości od złożenia oświadczenia o zamiarze skorzystania z tego zwolnienia w sytuacji, gdy organy państwa dysponowały możliwościami samodzielnej skutecznej kontroli przesłanek zwolnienia poprzez zasięgnięcie informacji z państwowych systemów teleinformatycznych prowadziło do braku zachowania proporcji między obowiązkami podatnika a możliwościami kontroli celów ulgi meldunkowej preferowanych przez państwo. Jeżeli zatem nie budzi wątpliwości, że podatnik zamieszkiwał pod danym adresem i był zameldowany w tym miejscu przez wymagane co najmniej 12 miesięcy, uzależnianie uprawnienia do skorzystania ze zwolnienia od złożenia w wyznaczonym terminie oświadczenia, w sposób kwalifikowany było sprzeczne z konstytucyjną zasadą proporcjonalności.