Skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego na decyzję Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w przedmiocie wymierzenia kary pieniężnej za nieprzestrzeganie nakazu przemieszczania się osób w odległości nie mniejszej niż 2 m od siebie z dnia 2020-09-24.
Skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego na decyzję Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w przedmiocie wymierzenia kary pieniężnej za nieprzestrzeganie nakazu przemieszczania się osób w odległości nie mniejszej niż 2 m od siebie.
Decyzją administracyjną z dnia 1 czerwca 2020 r. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny wymierzył skarżącemu karę pieniężną w kwocie 5 000 zł za nieprzestrzeganie nakazu przemieszczania się osób w odległości nie mniejszej niż 2 metry od siebie. Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję. Organy obu instancji oparły swoje rozstrzygnięcia wyłącznie na podstawie notatki policyjnej, dokumentującej rzekome naruszenie prawa, do jakiego miało dojść 16 maja 2020 r. Jednocześnie organy nie uznały za stosowne przeprowadzenie z urzędu jakichkolwiek innych dowodów na okoliczność zarzucanego uczestnikowi naruszenia prawa, zaś środki dowodowe przedstawione przez uczestnika oceniły jako niewnoszące nic do sprawy.
W ocenie Rzecznika Praw Obywatelskich notatka policyjna, która jest jedynym pozyskanym przez organ dowodem świadczącym jakoby o naruszenie przez uczestnika prawa, jest dowodem sprzecznym z prawem, a tym samym nie mogła stanowić podstawy do ustalenia stanu faktycznego przedmiotowej sprawy. Policja nie jest upoważniona do podejmowania czynności zmierzających do wykrycia naruszeń prawa sankcjonowanych następnie w postępowaniu administracyjnym poprzez wymierzenie kary pieniężnej, o czym przesądza treść art. 14 ust. 1 pkt 1 ustawy o Policji, który określa zamknięty katalog celów, na potrzeby których ta formacja podejmuje określone rodzajowo czynności. Ponadto, żaden przepis ustawy nie daje policji uprawnień do gromadzenia informacji o osobach fizycznych na potrzeby postępowań administracyjnych prowadzonych przez inny organ, a następnie przekazywania tych informacji organowi administracji publicznej, jakim jest organ Inspekcji Sanitarnej. Zauważyć należy zatem, że notatka służbowa została niezgodnie z prawem udostępniona Powiatowemu Inspektorowi Sanitarnemu, nie mogła ona również stanowić dowodu tego, co zostało w niej stwierdzone.
Zdaniem Rzecznika brak jest również podstaw do zastosowania art. 10 § 2 k.p.a. w postępowaniu w przedmiocie wymierzenia kary pieniężnej za naruszenie przez daną osobę nakazów wynikających z przepisów sanitarnych. Nałożenie kary nie jest sprawą niecierpiącą zwłoki z powodu niebezpieczeństwa dla życia lub zdrowia ludzkiego, bowiem ewentualne zagrożenie dla dobra jakim jest zdrowie i życie obywateli wystąpiło w momencie naruszenia przepisów sanitarnych i późniejsze wydanie decyzji w przedmiocie sankcji za delikt administracyjny nie niweluje w żaden sposób tego potencjalnego niebezpieczeństwa oraz nie pozwala na uniknięcie ewentualnych negatywnych skutków tego naruszenia. Szczególna szybkość nie jest zatem cechą, którą bezwzględnie musi charakteryzować się tego rodzaju postępowanie represyjne i która uzasadnia odstąpienie od zasady czynnego udziału strony w postępowaniu.
Zdaniem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, w kontrolowanym przypadku niedopuszczalne było przypisanie stronie postępowania bezprawności ze względu na to, że wskazywany przez organy obu instancji w podstawie prawnej tak decyzji z 1 czerwca 2020 r., jak i z 4 sierpnia 2020 r. przepis § 16 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia RM z 16 maja 2020 r. nie mógł być traktowany jako nakładający na A. K. jakikolwiek obowiązek administracyjnoprawny rodzący ewentualną odpowiedzialność administracyjnoprawną w sytuacji jego niedopełnienia. Jakkolwiek ww. przepis faktycznie w dacie opisanego w decyzji zdarzenia 16 maja 2020 r. posiadał przywołane przez organ brzmienie, stwierdzając, że do odwołania, w przypadku gdy przemieszczanie się następuje pieszo jednocześnie mogą się poruszać osoby w odległości nie mniejszej niż 2 m od siebie (z zachowaniem ścisłych wyjątków), to przepis ten, zdaniem Sądu, wykraczał poza delegację ustawową zamieszczoną w przepisach u.z.z.z. i z tego powodu nie mógł stanowić ważnej podstawy prawnej wydania zaskarżonej decyzji.