Skarga nadzwyczajna od wyroku Sądu Okręgowego w części oddalającej apelację powoda w zakresie dotyczącym odsetek ustawowych za opóźnienie z dnia 2020-08-19.
Skarga nadzwyczajna od wyroku Sądu Okręgowego w części oddalającej apelację powoda w zakresie dotyczącym odsetek ustawowych za opóźnienie.
W dniu 13 czerwca 2016 r. Sąd Rejonowy wydał nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym, zasądzając od pozwanej na rzecz powoda kwotę 21.655,00 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 30 marca 2016 r. do dnia zapłaty. Od nakazu zapłaty pozwana złożyła zarzuty i po przeprowadzeniu postępowania, w dniu 20 marca 2018 r. Sąd Rejonowy wydał wyrok, którym utrzymał w mocy nakaz zapłaty Sądu Rejonowego z dnia 13 czerwca 2016 r. w części do kwoty 14.000 zł oraz kosztów procesu i w pozostałym zakresie nakaz zapłaty uchylił i powództwo oddalił. Wyrok został zaskarżony przez obie strony postępowania w drodze apelacji, przy czym powód zarzucił m.in. oddalenie powództwa w zakresie odsetek ustawowych za opóźnienie od zasądzonej na rzecz powoda kwoty 14.000 zł liczonych od dnia 30 marca 2016 r. do dnia zapłaty. Obie apelacje zostały w całości oddalone wyrokiem Sądu Okręgowego. W uzasadnieniu wyroku Sąd wskazał, że zarzut apelacji powoda dotyczący niezasądzenia odsetek ustawowych za opóźnienie od zasądzonej kwoty 14.000 zł należy uznać za słuszny, jednak sąd pierwszej instancji powinien następczo sprostować swój błąd w trybie art. 350 § 1 i 2 k.p.c. Wobec tego powód, w dniu 17 stycznia 2019 r., kierując się uzasadnieniem wyroku Sądu Okręgowego, złożył wniosek do Sądu Rejonowego o sprostowanie orzeczenia poprzez dodanie "wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 30 marca 2016 roku do dnia zapłaty". Postanowieniem z dnia 30 stycznia 2019 r. Sąd Rejonowy sprostował wyrok zgodnie z wnioskiem powoda. W dniu 21 lutego 2019 r. pozwana zaskarżyła postanowienie Sądu Rejonowego o sprostowaniu wyroku. W uzasadnieniu zażalenia wskazała, że pominięcie rozstrzygnięcia o odsetkach za opóźnienie nie stanowi oczywistej omyłki pisarskiej i nie może być sprostowane w trybie art. 350 k.p.c. Sąd Okręgowy postanowieniem z 20 marca 2019 r. zmienił zaskarżone przez pozwaną postanowienie i oddalił wniosek powoda o sprostowanie wyroku.
W ocenie Rzecznika Praw Obywatelskich uchybienia w stosowaniu oraz wykładni prawa, zaistniałe na gruncie niniejszej sprawy, doprowadziły do swoistej pułapki. Powód został bowiem pozbawiony procedury gwarantującej mu realizację prawa do odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego przez pozwaną, pomimo że zgodnie z prawem wnosił o ich zasądzenie w pozwie, a następnie wobec treści orzeczenia sądu pierwszej instancji, skorzystał z właściwego środka zaskarżenia przewidzianego w procedurze cywilnej, jakim jest apelacja. Co więcej, Sąd Okręgowy w istocie wprowadził powoda w błąd co do możliwości uzupełnienia zaskarżonego wyroku o rozstrzygnięcie o odsetkach w trybie art. 350 § 1 k.p.c. W konsekwencji powód zgodnie z wskazaniami sądu odwoławczego złożył wniosek o sprostowanie wyroku do sądu pierwszej instancji licząc na zasądzenie należnych mu odsetek. Takie działania sądów nie budują poczucia stabilności oraz bezpieczeństwa prawnego, wręcz przeciwnie podważają wiarygodność orzeczeń sądowych, stanowiącą istotny czynnik integrujący obywateli w relacji zaufania dla instytucji państwa i prawa.
Sąd Najwyższy uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę Sądowi Okręgowemu w Z. do ponownego rozpoznania. SN uznał, iż z treści weksla jednoznacznie wynika, że miał on zostać zapłacony przez pozwaną w dniu 29 marca 2016 r., a zatem opóźnienie w zapłacie powstało po jej stronie od dnia następnego, tj. 30 marca 2016 r. W takiej sytuacji Sąd I instancji, uznając roszczenie powoda za częściowo zasadne (do kwoty 14.000 zł), powinien był konsekwentnie zasądzić również odsetki, zgodnie z dyspozycją art. 481 §1 k.c. Sąd II instancji natomiast błędnie uznał, że uzupełnienie sentencji o rozstrzygnięcie o odsetkach może nastąpić w trybie sprostowania. SN za zasadne uznał podniesione w skardze zarzuty naruszenia art. 2 (zasady zaufania obywatela do państwa) i art. 64 ust. 1 (prawo do poszanowania praw majątkowych) Konstytucji, a także art. 481 §1 k.c. Sąd podzielił także zdanie RPO co do zarzutu naruszenia art. 385 k.p.c. – Sąd Okręgowy w Z. nie uwzględnił apelacji, pomimo wyraźnego uznania w uzasadnieniu zasadności apelacji w części zarzucającej pominięcie rozstrzygnięcia o odsetkach. Sąd Najwyższy nie zgodził się natomiast z zarzutem naruszenia art. 350 §1 i 2 k.p.c. W ocenie Sądu przepis ten nie miał zastosowania w postępowaniu apelacyjnym.