Skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego na decyzję odmawiającą podwyższenia zasiłku dla opiekuna z dnia 2020-07-10.
Skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego na decyzję odmawiającą podwyższenia zasiłku dla opiekuna.
Wnioskiem z dnia 3 grudnia 2019 r. Strona wystąpiła do Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej wnosząc o podwyższenie zasiłku dla opiekuna przyznanego decyzją z dnia 16 września 2014 r. Decyzją z dnia 23 grudnia 2019 r. Dyrektor Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej działający z upoważnienia Burmistrza odmówił podwyższenia zasiłku dla opiekuna przyznanego Stronie w związku z opieką nad niepełnosprawnym bratem. Samorządowe Kolegium Odwoławcze utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję organu I instancji. W uzasadnieniu rozstrzygnięcia organ odwoławczy wskazał, że zgodnie z § 1 pkt 15 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 31 lipca 2018 r. w sprawie wysokości dochodu rodziny albo dochodu osoby uczącej się stanowiących podstawę ubiegania się o zasiłek rodzinny i specjalny zasiłek opiekuńczy, wysokości świadczeń rodzinnych oraz wysokości zasiłku dla opiekuna, od 1 listopada 2018 r. wysokość zasiłku dla opiekuna wynosi 620 zł miesięcznie. W rozpatrywanej sprawie oznacza to, że nie mogą przyznać zasiłku dla opiekuna w wyższej kwocie miesięcznej niż 620 zł. Z tych względów decyzja organu I instancji odmawiającą podwyższenia kwoty zasiłku dla opiekuna jest prawidłowa.
Zdaniem Rzecznika Praw Obywatelskich nie sposób się zgodzić ze stanowiskiem wyrażonym przez organy obu instancji w niniejszej sprawie. Organy decyzyjne procedując nad wnioskiem Strony straciły z pola widzenia jej słuszny interes. W ocenie Rzecznika przy prawidłowej wykładni i zastosowaniu przepisów prawa materialnego oraz działaniu organów obu instancji w zgodzie z przepisami postępowania Strona byłaby osobą uprawnioną do otrzymania świadczenia pielęgnacyjnego. Podkreślenia również wymaga, że organy administracji nie podjęły skutecznie urzeczywistnienia działań na rzecz prawa Strony do wyboru korzystniejszego świadczenia. W kwestii prawidłowości wykładni przepisu art. 17 ust. 5 pkt 1 lit. b u.o.ś.r. w zakresie kumulatywnego pobierania świadczenia pielęgnacyjnego oraz innego świadczenia opiekuńczego istnieje ugruntowane orzecznictwo sądowo-administracyjne, zgodnie z którym przepis ten nie może wykluczać prawa do świadczenia pielęgnacyjnego osoby, której to prawo odebrano regulacją niekonstytucyjną, przymuszając niejako do ubiegania się o świadczenie mniej korzystne (zasiłek dla opiekuna). Fakt pobierania zasiłku dla opiekuna nie może być przeszkodą do przyznania świadczenia pielęgnacyjnego. Przepis art. 27 ust. 5 u.o.ś.r. przewiduje bowiem, że w sytuacji zbiegu uprawnień do świadczenia pielęgnacyjnego i innego świadczenia przysługuje jedno z tych świadczeń wybrane przez osobę uprawnioną. W sprawie będącej przedmiotem zaskarżenia należyta interpretacja przepisów prawa materialnego polegająca na odczytaniu zeń właściwego i zgodnego z intencjami prawodawcy sensu, wymagała zastosowania metod wykładni zmierzających do ustalenia celu, w jakim wydano dane przepisy, i tłumaczących ich sens w świetle tego celu. Odstąpienie od ścisłej wykładni językowej i posłużenie się inną metodą wykładni w niniejszej sprawie było nieodzowne, a brak aktywności w tej mierze doprowadził do rażąco niesprawiedliwego rozstrzygnięcia poprzez zastosowanie prawa materialnego w sposób zakłócający ratio systemu zabezpieczenia społecznego.
W ocenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego organ w pierwszej kolejności powinien był wyjaśnić istotę żądania strony w sprawie niniejszej, a następnie - jeśli skarżącemu chodziło o przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego (na co wskazuje treść skargi), wyjaśnić, czy strona spełnia pozostałe przesłanki do otrzymywania świadczenia pielęgnacyjnego oraz poinformować ją, że wyłączną przeszkodą do jego przyznania pozostaje pobieranie zasiłku dla opiekuna. Skoro bowiem przepisy prawa umożliwiają stronie wybór świadczenia, to organ nie powinien czynić jakichkolwiek przeszkód w uzyskaniu przez nią świadczenia korzystniejszego, a wręcz przeciwnie, powinien przedsięwziąć takie czynności, by strona mogła z tego prawa korzystniejszego skorzystać.