Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Prezesa Rady Ministrów w sprawie sytuacji pensjonariuszy placówek stałego pobytu.

Do Rzecznika Praw Obywatelskich docierają sygnały świadczące o tym, że z powodu rozszerzającej się epidemii w niektórych placówkach dochodzi do zagrożenia życia i zdrowia osób w nich przebywających. Zdaniem Rzecznika dotychczasowe działania podejmowane przez Ministra Zdrowia oraz Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, obejmujące w szczególności wydawanie zaleceń i instrukcji, w sytuacjach najbardziej kryzysowych okazują się niewystarczające. Niestety zdarzają się przypadki braku należytego wsparcia organów samorządowych prowadzących placówki, podejmujących w sytuacjach ekstremalnie trudnych działania ratunkowe związane z poddaniem pensjonariuszy placówek kwarantannie lub udzielenia pomocy znaczącej grupie osób zarażonych koronawirusem. Wydaje się, że wciąż niewykorzystane są możliwości udzielania skutecznego wsparcia organom samorządowym przez wojewodów.

W ocenie Rzecznika podstawowe znaczenie ma jednak kwestia dostępu w tych placówkach do testów na obecność wirusa SARS-CoV-2 oraz certyfikowanych środków ochrony osobistej. Testy na obecność koronawirusa nie mogą obejmować tylko osób hospitalizowanych, a wywiad epidemiologiczny i występujące objawy powinny być bezwzględnym wskazaniem do wykonania testu. Dotychczasowe doświadczenia wskazują także na potrzebę uelastycznienia procedur, umożliwiających samorządom odizolowanie mieszkańców zarażonych od mieszkańców bez wirusa. Bez spełnienia tego warunku nie ma możliwości podejmowania działań adekwatnych do skali zagrożeń, istniejących zasobów lokalowych i możliwości personelu.

W związku z powyższym Rzecznik zwrócił się do Prezesa Rady Ministrów z prośbą o przedstawienie informacji o planowanych działaniach zmierzających do rozwiązania przedstawionych problemów.

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej pismem z dnia 24 kwietnia 2020 r. poinformowała, że w przypadku rozpoznania u pensjonariusza zachorowania na chorobę zakaźną wirus SARS-CoV-2, którego stan wskazuje na hospitalizację niezwłocznie podejmowane są działania w celu objęcia go obowiązkową hospitalizacją w jednoimiennym szpitalu zakaźnym. W pozostałych przypadkach wystarczające jest wydzielenie pomieszczenia, w których osoby zakażone będą przebywać na czas leczenia. Zalecono również utworzenie strefy w wydzielonej części budynku, do którego nie będą mieli dostępu pozostali, niezakażeni mieszkańcy placówki i niezakażony personel. Odnosząc się natomiast do uwagi o niedostatecznym wykorzystaniu możliwości udzielania skutecznego wsparcia organom samorządowym jaką daje Wojewodom wydawanie poleceń na podstawie art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, z przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych Sekretarz Stanu zauważyła, że coraz częściej korzystają oni z tych uprawnień, wydając liczne polecenia dla jednostek samorządu terytorialnego. Dotyczą one m.in. podjęcia przez uprawnione podmioty działań, zapewniających natychmiastowe wsparcie domów pomocy społecznej, w których występują problemy kadrowe ze sprawowaniem opieki nad mieszkańcami, odpowiednio wykwalifikowaną kadrą.