Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w sprawie praw ofiar przemocy domowej w związku z ograniczeniami wolności przemieszczania się i wprowadzeniem kwarantanny.

Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca uwagę na alarmujące dane o gwałtownym wzroście zgłoszeń przypadków przemocy domowej w państwach, które podjęły próby ograniczania rozprzestrzeniania się wirusa zalecając ograniczenie wyjść z domu do niezbędnego minimum. Jak wskazują doświadczenia chińskich organizacji pozarządowych, w okresie obowiązkowej kwarantanny liczba zawiadomień o przypadkach przemocy wzrosła niemal trzykrotnie w porównaniu do danych dotyczących tego okresu w roku poprzednim. Związek pomiędzy wprowadzeniem środków zaradczych w postaci kwarantanny a gwałtownym wzrostem raportowanych przypadków przemocy odnotowały także organizacje pozarządowe w Stanach Zjednoczonych. Podobne obawy wyrazili także eksperci Federalnego Związku Niemieckich Śledczych, jak również brytyjskich organizacji non-profit. Ponadto, konieczność przeciwdziałania nasilającej się przemocy domowej w czasie epidemii została umieszczona na szczycie listy kluczowych zadań państw przy opracowywaniu strategii reakcji na wirusa SARS-CoV-2, przedstawionej przez Zastępczynię Dyrektora Wykonawczego UN Women. W związku z powyższym Rzecznik zwrócił się o uwzględnienie wpływu stosowanych środków zaradczych na sytuację osób doświadczających przemocy domowej oraz podjęcie analizy funkcjonowania systemu przeciwdziałania przemocy w rodzinie w okresie epidemii i okazanie jednostkom realizującym zadania w tym obszarze wszelkiej możliwej pomocy w celu niezwłocznego zmodyfikowania dotychczasowego sposobu działania, w tym poprzez wydanie odpowiednich wytycznych lub zaleceń.

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej pismem z dnia 4 maja 2020 r. poinformowała Rzecznika, że w ostatnim czasie Ministerstwo podjęło szereg działań dotyczących udzielenia wsparcia osobom doświadczającym przemocy w rodzinie w związku z konsekwencjami wynikającymi z rozprzestrzeniania się wirusa COVID-19. Przede wszystkim opracowano i przekazano do samorządów instrukcję dotyczącą sposobu organizacji placówek zapewniających schronienie, takich jak: specjalistyczne ośrodki wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie, domy dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży, ośrodki interwencji kryzysowej, ośrodki wsparcia prowadzące miejsca całodobowego pobytu, w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2, jak również instrukcję dotyczącą sposobu organizacji Zespołów Interdyscyplinarnych i Grup Roboczych oraz realizacji procedury "Niebieskie Karty" oraz dla pracowników socjalnych do pracy z rodzinami, które przejawiają problemy opiekuńczo-wychowawcze w związku z epidemią wirusa SARS-CoV-2. W instrukcjach znalazły się zalecenia dotyczące organizacji pracy placówek i organizacji życia zbiorowego osób przebywających w placówkach mające na celu zachowanie bezpieczeństwa zdrowotnego osób przebywających w ww. miejscach schronienia oraz szereg wskazań dotyczących funkcjonowania zespołów interdyscyplinarnych i grup roboczych, a także udzielania wsparcia osobom krzywdzonym.
Ponadto, przesłano do samorządów gminnych i powiatowych apel uwrażliwiający na konieczność reagowania na akty przemocy w rodzinie oraz zaapelowano o kontynuowanie działań zapewniających ochronę osób krzywdzonych przed przemocą, zwracając uwagę, że obecna sytuacja wymusza zmianę sposobu i form udzielnej pomocy w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa COVID-19. Skierowano również pismo wydziałów polityki społecznej urzędów wojewódzkich o przekazanie informacji o funkcjonowaniu aplikacji "Twój Parasol" do wiadomości wszystkich zespołów interdyscyplinarnych. Aplikacja ta stanowi praktyczne i skuteczne narzędzie umożliwiające uzyskanie wsparcia i niezbędnych informacji osobom doświadczającym przemocy w rodzinie. Umożliwia m.in. dyskretny kontakt z wcześniej skonfigurowanym adresem poczty elektronicznej, a także możliwość szybkiego wybrania telefonu alarmowego w nagłych przypadkach, jak również zawiera informacje, które mogą być pomocne osobom krzywdzonym, np. z zakresu prawa.