Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Ministra Środowiska w sprawie ograniczenia biernego prawa wyborczego w kołach łowieckich.

Do Biura Rzecznika Praw Obywatelskich wpływają skargi dotyczące ograniczenia biernego prawa wyborczego w kołach łowieckich, w związku z art. 33d ustawy Prawo łowieckie. Przepis ten stanowi, że w skład organów Polskiego Związku Łowieckiego, a także w skład zarządu koła łowieckiego lub komisji rewizyjnej nie może wchodzić osoba urodzona przed dniem 1 sierpnia 1972 r., która była pracownikiem, funkcjonariuszem lub żołnierzem organów bezpieczeństwa państwa, o których mowa w art. 5 ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, w okresie od dnia 22 lipca 1944 r. do dnia 31 lipca 1990 r. lub współpracowała z tymi organami. Rzecznik zauważa, że w szeroko rozumianej wolności zrzeszania się, zagwarantowanej w Konstytucji RP, mieści się również prawo do swobodnego kształtowania struktury organizacyjnej oraz prawo członków do współudziału w decydowaniu o sprawach zrzeszenia. Swoboda zrzeszeń w zakresie określania swoich struktur organizacyjnych i wyboru swoich organów wyklucza nieuzasadnioną ingerencję państwa w wewnętrzne sprawy zrzeszenia. Ponadto, co do zasady, zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 24 czerwca 2009 roku, sygn. akt I CSK 535/08, stowarzyszenia w ramach przyznanej, w art. 1 ustawy Prawo o stowarzyszeniach, samorządności mogą swobodnie kształtować strukturę organizacyjną, a także określać kryteria nabywania i utraty członkostwa. Zagadnienia te powinny być uregulowane w statucie stowarzyszenia. Jednak ustawowe uregulowanie działalności PZŁ, doprowadziło do głębokiej ingerencji ustawodawcy w wolność zrzeszania się obywateli w tego rodzaju organizacjach. Ingerencja ta, w tym wskazywany przez skarżących art. 33d ustawy Prawo łowieckie, doprowadziła do ograniczenia praw obywateli. Ponadto, zdaniem Rzecznika, różnicowanie sytuacji obywateli w związku z ich historią zatrudnienia lub służby nie znajduje uzasadnienia na gruncie konstytucyjnym. W związku z powyższym Rzecznik zwrócił się do Ministra Środowiska z prośbą o przekazanie informacji czy do Ministerstwa Środowiska wpływają skargi w tym zakresie.

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska w piśmie z 2 lutego 2021 r. wyjaśnił, iż art. 33d ustawy - Prawo łowieckie został wprowadzony do ustawy - Prawo łowieckie ustawy o zmianie ustawy - Prawo łowieckie oraz niektórych innych ustaw. Ww. ustawa nowelizująca weszła w życie z dniem 1 kwietnia 2018 r., przy czym w odniesieniu do regulacji zawartej w art. 33d ustawy - Prawo łowieckie odnoszącej się do kadencji organów kół łowieckich, wejdzie ona w życie dopiero po zakończeniu obecnie trwających kadencji, rozpoczętych przed dniem 1 kwietnia 2018 r., o czym stanowi art. 9 ust. 9 ustawy nowelizującej. W okresie od 1 kwietnia do dnia sporządzenia przedmiotowego pisma do Ministerstwa Klimatu i Środowiska nie wpływały skargi osób, które wyrażałyby niezadowolenie z dodania do ustawy - Prawo łowieckie przepisu, zgodnie z którym w skład organów Polskiego Związku Łowieckiego, a także w skład zarządu koła łowieckiego lub komisji rewizyjnej nie może wchodzić osoba urodzona przed dniem 1 sierpnia 1972 r., która była pracownikiem, funkcjonariuszem lub żołnierzem organów bezpieczeństwa państwa, o których mowa w art. 5 ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w okresie od dnia 22 lipca 1944 r. do dnia 31 lipca 1990 r. lub współpracowała z tymi organami.