Uprzejmie informujemy, że w związku z pracami technicznymi 24 listopada w godzinach 14:45 - 17:45 nie będzie dostępny serwis Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich. Przepraszamy za utrudnienia.

Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Zgłoszenie udziału w postępowaniu przed Sądem Rejonowym w sprawie o umieszczenie bez zgody w szpitalu psychiatrycznym z dnia 2019-02-15.

Adresat:
Sąd Rejonowy
Sygnatura:
V.7016.9.2019
Data sprawy:
2019-02-15
Rodzaj sprawy:
przystąpienie do postępowania sądowego (PS)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Administracyjnego i Gospodarczego
Wynik sprawy:
Opis sprawy:

Zgłoszenie udziału w postępowaniu przed Sądem Rejonowym w sprawie o umieszczenie bez zgody w szpitalu psychiatrycznym.

Rzecznik Praw Obywatelskich powziął wiadomość o toczącym się przed Sądem Rejonowym postępowaniu z wniosku Prokuratora Rejonowego w przedmiocie umieszczenia uczestniczki postępowania w szpitalu psychiatrycznym bez jej zgody, tj. w trybie art. 29 ustawy o ochronie zdrowia psychicznego. Z przekazanych Rzecznikowi dokumentów wynika, że Prokurator Rejonowy wystąpił o umieszczenie uczestniczki w szpitalu psychiatrycznym bez jej zgody, z uwagi na możliwość występowania zaburzeń psychicznych, które w ocenie Prokuratora mogą świadczyć o chorobie psychicznej uczestniczki. Podstawą do wystąpienia Prokuratora Rejonowego z wnioskiem były zawiadomienia, jakie uczestniczka kierowała do organów państwowych, a w szczególności do Prokuratury Okręgowej, w których oskarżała osoby trzecie o działania przeciwko niej.

Na potrzeby niniejszego postępowania sporządzona została opinia sądowo-psychiatryczna wykonana na zlecenie Sądu Rejonowego przez biegłego psychiatrę. Biegły stwierdził u uczestniczki chorobę psychiczną pod postacią zaburzeń urojeniowych. Wskazał też że, uczestniczka nie ma poczucia choroby i motywacji do podjęcia leczenia, a nieufność wobec innych osób, w tym członków rodziny, oznacza, że nie ma nikogo, kto mógłby nadzorować leczenie ambulatoryjne, a w szczególności systematyczność przyjmowania leków przez uczestniczkę. W sporządzonej opinii biegły stwierdził również, że uczestniczka jest w stanie zaspokajać samodzielnie swoje podstawowe potrzeby życiowe i nie jest to przyczyną umieszczenia jej w szpitalu.

W ocenie Rzecznika opinia ta nie daje podstaw do uznania, że zachodzą przewidziane w ustawie podstawy do orzeczenia przez sąd przyjęcia uczestniczki do szpitala psychiatrycznego bez jej zgody. szpitala psychiatrycznego bez jej zgody. Należy bowiem podkreślić, że zastosowanie przymusowego leczenia w trybie art. 29 ust. 1 pkt 2 u.o.z.p. musi opierać się na dokładnych i niebudzących wątpliwości ustaleniach w zakresie, czy i na jakie schorzenie cierpi uczestnik, czy jest niezdolny do samodzielnej egzystencji, czy uzasadnione są prognozy, że leczenie szpitalne przyniesie poprawę stanu zdrowia. Z przedłożonej do akt sprawy opinii bezsprzecznie wynika, że biegły stwierdza u uczestniczki chorobę psychiczną i potrzebę leczenia szpitalnego, które jego zdaniem spowoduje poprawę jej stanu zdrowia. Jednocześnie jednak biegły stwierdza wprost, że uczestniczka jest w stanie samodzielnie zaspakajać swoje podstawowe potrzeby. Tym samym, nie sposób przyjąć, że zaistniały przesłanki wynikające z ww. przepisu. Należy podkreślić, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Sądu Najwyższego, samo stwierdzenie przez biegłego w opinii, że stan zdrowia uczestniczki kwalifikuje ją do leczenia szpitalnego, czy też podjęcie leczenia byłoby wskazane i korzystne dla niej, a nawet to, że zaniechanie leczenia szpitalnego spowoduje pogorszenie jej stanu zdrowia psychicznego, nie jest wystarczającą podstawą do umieszczenia uczestniczki w szpitalu psychiatrycznym wbrew jej woli.

 


Data odpowiedzi:
2019-06-11
Opis odpowiedzi:
Umorzenie postępowania (postanowienie z 11 czerwca 2019 r., sygn. akt III RNs 263/18). W związku z cofnięciem wniosku przez Prokuratora Sąd Rejonowy umorzył postępowanie. Prokurator podzielił opinię Rzecznika, że potwierdzone obecnie przez biegłego zaspakajanie przez uczestniczkę podstawowych potrzeb życiowych powoduje, że umieszczenie jej w placówce leczniczej jawi się jak niewypełniające na tym etapie dyspozycji art. 29 ustawy o ochronie zdrowia psychicznego.