Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Kasacja w sprawie zaniechania przez Sąd odwoławczy dokonania szczegółowej i kompleksowej analizy oraz oceny całokształtu ujawnionego materiału dowodowego w zakresie ustalenia czy nie zachodzą w sprawie negatywne przesłanki ekstradycyjne.

Sąd Okręgowy orzekł prawną niedopuszczalność przekazania obywatela Białorusi białoruskim organom wymiaru sprawiedliwości, na podstawie wniosku o wydanie osoby sporządzonego przez Prokuraturę Generalną Republiki Białorusi w celu przeprowadzenia przeciwko niemu postępowania karnego. Od powyższego orzeczenia zażalenie wniósł Prokurator Okręgowy, zaskarżając je w całości na niekorzyść ściganego. Sąd Apelacyjny zmienił zaskarżone postanowienie w ten sposób, że stwierdził prawną dopuszczalność wydania. W uzasadnieniu postanowienia Sąd wskazał, że przesłanka określona w art. 604 § 2 pkt 1 Kodeksu postępowania karnego, która stanowiła podstawę orzeczenia sądu I instancji, co do stwierdzenia niedopuszczalności wydania, ma charakter fakultatywny i nie podlega ocenie sądu, a więc nie może stanowić podstawy uznania wydania za niedopuszczalne. Jednocześnie Sąd Apelacyjny nie znalazł podstaw, aby rozpoznać sprawę w zakresie szerszym aniżeli wynikającym z granic zaskarżenia.

W ocenie Rzecznika Praw Obywatelskich orzeczenie Sądu II instancji nie może się ostać, ponieważ zapadło z rażącym naruszeniem prawa procesowego. Sąd odwoławczy nie rozważył bowiem wszystkich okoliczności sprawy i uznał w sposób dowolny, że nie zachodzą podstawy do odmowy wydania przewidziane w art. 604 § 1 k.p.k. W postępowaniu ekstradycyjnym obowiązkiem Sądu jest wszechstronne rozważenie, czy nie zachodzą podstawy wymienione w art. 604 § 1 k.p.k. oraz wynikające z samej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, jak również z art. 3 ust. 2 Europejskiej Konwencji o Ekstradycji, które mogą świadczyć o niedopuszczalności wydania ściganego do państwa obcego.