Wystąpienie do Prezydenta m.st. Warszawy w sprawie braku równowagi w obsadzaniu wyższych stanowisk w przedsiębiorstwach ze względu na płeć z dnia 2019-05-20.
Wystąpienie do Prezydenta m.st. Warszawy w sprawie braku równowagi w obsadzaniu wyższych stanowisk w przedsiębiorstwach ze względu na płeć.
Wykonując zadania dotyczące realizacji zasady równego traktowania Rzecznik Praw Obywatelskich szczególną uwagę poświęca problemowi dyskryminacji ze względu na płeć i skutecznemu przeciwdziałaniu temu zjawisku. Wielokrotnie wskazywał też na potrzebę podejmowania działań na rzecz praktycznej realizacji zasady równego traktowania ze względu na płeć w obszarze zatrudnienia, mając na względzie również kwestię równowagi w obsadzaniu wyższych stanowisk w przedsiębiorstwach.
Równe uczestnictwo kobiet i mężczyzn w procesie decyzyjnym to kwestia związana ze sprawiedliwością, poszanowaniem praw człowieka i dobrymi rządami. Jednak pomimo prawnej gwarancji równego prawa do zajmowania stanowisk czy pełnienia funkcji, wyrażonej w art. 33 Konstytucji, udział kobiet w podejmowaniu decyzji ekonomicznych jest wciąż alarmująco niski. Kobiety stanowią połowę populacji i są dobrze wykształcone, a wciąż nie są dostatecznie reprezentowane na stanowiskach decyzyjnych wszystkich szczebli.
Brak równowagi w obsadzaniu wyższych stanowisk w przedsiębiorstwach ze względu na płeć jest obecnie wielkim wyzwaniem we wszystkich państwach członkowskich Unii Europejskiej. Kobiety w dalszym ciągu muszą - wbrew stereotypom i praktykom życia społecznego i gospodarczego - udowadniać, że są dynamiczne, kompetentne, i że sprawdzają się w pracy na stanowiskach zarządzających. Niepokojące wydaje się w szczególności zestawienie danych statystycznych odnoszących się do poziomu wykształcenia kobiet w Unii Europejskiej oraz poziomu zatrudnienia na wyższych stanowiskach, które wskazuje na rażącą dysproporcję i niską reprezentację kobiet. W polskim biznesie kobiety mające wpływ na najpoważniejsze decyzje gospodarcze i finansowe są obecne, lecz nadal stanowią zdecydowaną mniejszość w zarządach i radach nadzorczych firm.
Tzw. "szklany sufit" stanowi barierę nie do przekroczenia dla wielu polskich kobiet i hamuje je przed dążeniem do realizacji ambitnej ścieżki kariery zawodowej. Wydaje się, że wdrożenie z inicjatywy władz miejskich odpowiednich "miękkich" działań w odniesieniu do podległych jednostek gminnych mogłoby przełożyć się na ewolucję w sposobie postrzegania kobiety jako pracownika i szefa. Należą do nich w szczególności: sprawozdawczość połączona ze statystyką publiczną, która może wskazać, jak różnorodność wpływa na wyniki spółek komunalnych, stworzenie bądź promowanie programów szkoleniowych i mentoringowych dla kobiet oraz promocja elastycznych form zatrudnienia i pracy zdalnej, która pozwala na lepsze łączenie obowiązków prywatnych i zawodowych, zarówno kobiet jak i mężczyzn. Celem takich działań powinno być wyrównywanie szans kobiet i doprowadzenie do zmian świadomości społecznej w zakresie ich kompetencji i aspiracji.
Jednocześnie Rzecznik podkreślił, że tam, gdzie "miękkie" rozwiązania nie przynoszą oczekiwanego rezultatu, konieczne jest wprowadzenie zmian legislacyjnych. Przyjęcie odpowiednich regulacji prawa miejscowego mających na celu zapewnienie w składzie zarządów i rad nadzorczych minimalnych udziałów płci niedostatecznie reprezentowanej oraz terminów ich osiągnięcia jest środkiem, który również warto rozważyć. W tym wypadku na poziomie gminy za realizację postanowień art. 33 Konstytucji w zakresie równego prawa do zajmowania stanowisk w organach spółek komunalnych odpowiada, zgodnie z przepisami ustawy o samorządzie gminnym oraz ustawy o gospodarce komunalnej, prezydent miasta.
W związku z powyższym, Rzecznik zwrócił się do Prezydenta z prośbą o ustosunkowanie się do powyżej wskazanej kwestii oraz o poinformowanie, czy rozważane jest przyjęcie szczególnych mechanizmów wspierających odpowiedni udział kobiet w procesach decyzyjnych i zarządzaniu spółkami komunalnymi.