Wystąpienie do Marszałka Sejmu RP w sprawie potrzeby wprowadzenia zmian w regulacjach dotyczących wstępu do budynku Sejmu z dnia 2019-01-15.
Wystąpienie do Marszałka Sejmu RP w sprawie potrzeby wprowadzenia zmian w regulacjach dotyczących wstępu do budynku Sejmu.
Do Rzecznika Praw Obywatelskich wciąż wpływają skargi obywateli, którzy wskazują na różnorodne trudności ze wstępem do budynku Sejmu RP i uczestniczeniem w obradach m.in. komisji sejmowych, a także zespołów parlamentarnych. Każda ze spraw jest przez Rzecznika wnikliwie analizowana m.in. pod kątem właściwego gwarantowania praw wynikających z art. 61 Konstytucji.
W tym kontekście szczególnie jedna ze spraw może wskazywać na potrzebę rozważenia zmian w regulacjach dotyczących wstępu do budynku Sejmu RP i uczestniczenia m.in. w posiedzeniach. Do Rzecznika Praw Obywatelskich zwróciła się bowiem ekipa przygotowująca film dokumentalny, która była zainteresowana uczestniczeniem (i rejestracją przebiegu) jednego z posiedzeń komisji Sejmu RP. Niestety, członkowie tej ekipy nie uzyskali jednorazowych kart prasowych. Szczegółową procedurę uzyskiwania takich kart określa zarządzenie Marszałka Sejmu w sprawie wstępu do budynków pozostających w zarządzie Kancelarii Sejmu oraz wstępu i wjazdu na tereny pozostające w zarządzie Kancelarii Sejmu, zgodnie z którym karty prasowe są wydawane dziennikarzom w celu wykonywania czynności zawodowych na terenie Sejmu i Senatu. W tym zakresie, zgodnie z wyjaśnieniami jakie uzyskano od Szefa Kancelarii Sejmu RP, przywoływana jest definicja dziennikarza zawarta w art. 7 ust. 2 pkt 5 Prawa prasowego. Definicja ta wskazuje, że dziennikarzem jest „osoba zajmująca się redagowaniem, tworzeniem lub przygotowywaniem materiałów prasowych, pozostająca w stosunku pracy z redakcją albo zajmująca się taką działalnością na rzecz i z upoważnienia redakcji”. Ekipa filmowa przygotowująca film dokumentalny na zleceniu podmiotu zajmującego się produkcją filmową, takich przesłanek nie spełniała.
Ekipa filmowców nie mogła skorzystać również w praktyce z możliwości wynikającej z art. 154 ust. 3 Regulaminu Sejmu, który to przepis stanowi że „w posiedzeniu komisji, na zaproszenie prezydium komisji lub jej przewodniczącego, mogą uczestniczyć przedstawiciele organizacji zawodowych i społecznych oraz eksperci komisji, a także inne osoby”. W rozpatrywanej sprawie ani prezydium komisji, ani jej przewodniczący zaproszenia takiego nie wystosowali. Z relacji skarżących wynika, że wskazywano m.in. na konieczność skorzystania z procedury dotyczącej kart prasowych (która w ostateczności, zgodnie ze stanowiskiem Kancelarii Sejmu RP, nie mogła zostać zastosowana).
Podsumowując, ekipa filmowców nie uzyskała zgody na wstęp do budynku Sejmu RP i rejestrację przebiegu posiedzenia komisji Sejmu RP, przez co możliwości realizowania filmu dokumentalnego w zaplanowanej formule zostały faktycznie znacząco i bezpowrotnie ograniczone. Ograniczenie to nastąpiło beż wskazania konkretnej przyczyny. Żadna z istniejących procedur uczestniczenia w pracach komisji Sejmu RP nie okazała się adekwatna i skuteczna w opisanej sytuacji.
Zdaniem Rzecznika prowadzi to do konkluzji, iż obecne regulacje dotyczące wstępu do budynku Sejmu RP i uczestnictwa w posiedzeniach komisji Sejmu RP nie gwarantują w pełni możliwości korzystania z konstytucyjnych praw i wolności, w szczególności gwarantowanych w art. 61 oraz 73 Konstytucji. Taka sytuacja budzi poważne zaniepokojenie Rzecznika.
Rzecznik zwrócił się do Marszałka z prośbą o rozważenie konieczności zainicjowania zmian regulacji prawnych we wskazanym powyżej zakresie oraz o poinformowanie o stanowisku zajętym w tej sprawie.