Zgłoszenie udziału w postępowaniu przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w sprawie ze skargi na interpretację indywidualną przepisów prawa podatkowego dotyczącą podatku dochodowego od osób fizycznych z dnia 2019-01-15.
Zgłoszenie udziału w postępowaniu przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w sprawie ze skargi na interpretację indywidualną przepisów prawa podatkowego dotyczącą podatku dochodowego od osób fizycznych.
Skarżący sformułował pytanie, czy wypłacone odsetki ustawowe od zasądzonej przez sąd kwoty odszkodowania (zadośćuczynienia za krzywdę) oraz renty podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zdaniem skarżącego, skoro wolne od opodatkowania są kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych, to reguła ta znajdzie zastosowanie także w odniesieniu do odsetek. Podkreślił, że ustawodawca posłużył się pojęciem „kwoty”, która obejmuje zarówno odszkodowania, zadośćuczynienia, odsetki, jak i inne świadczenia pieniężne. Ponadto wskazał, że obowiązek zapłaty odsetek nie powstałby, gdyby ubezpieczyciel wypłacił zasądzoną należność w terminie. Zdaniem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej otrzymane przez skarżącego odsetki ustawowe od zadośćuczynienia i renty, o których mowa w art. 481 § 1 Kodeksu cywilnego nie podlegają zwolnieniu, gdyż stanowią przychód z innych źródeł, podlegający opodatkowaniu PIT, na zasadach ogólnych według skali podatkowej. W uzasadnieniu Dyrektor KIS wskazał, że odsetki są świadczeniem ubocznym, pozostającym w ścisłym związku z należnością główną, jednak źródło ich powstania różni się od powstania długu głównego. W związku z tym, odsetek nie można utożsamiać ze świadczeniem odszkodowawczym czy też innym świadczeniem.
W ocenie Rzecznika Praw Obywatelskich Dyrektor KIS dokonał niewłaściwej kwalifikacji podatkowej odsetek, błędnie przypisując je do innego niż należność główna źródła przychodów, a więc podlegającego opodatkowaniu na zasadach ogólnych według skali podatkowej. Organ oparł się na ścisłej wykładni art. 21 ust. 1 pkt 3b, pkt 3c, pkt 4 ustawy o PIT. Taka profiskalna wykładnia przepisów ustawy godzi w cel instytucji zwolnienia podatkowego należności o tzw. odszkodowawczym charakterze i jednocześnie koliduje z fundamentalnymi wartościami konstytucyjnymi. Zdaniem Rzecznika trudno jest zaakceptować pogląd Dyrektora KIS o konieczności oderwania odsetek od zasądzonego zadośćuczynienia i renty wyłącznie dla celów podatkowych. Przyporządkowanie takich odsetek do innych źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu, w istocie niweczy sens samego zwolnienia podatkowego i jednocześnie koliduje z konstytucyjną zasadą sprawiedliwości społecznej, wywodzoną z Konstytucji. W praktyce oznacza bowiem „opodatkowanie krzywdy ludzkiej” poprzez realne obniżenie wysokości zasądzonej poszkodowanemu należności. Jednocześnie prowadzi do nieracjonalnej konkluzji, że im dłużej ubezpieczyciel pozostaje w opóźnieniu, tym więcej Skarb Państwa pobiera podatku od pokrzywdzonego.
Rzecznik zauważył także, że zasądzone na rzecz skarżącego odsetki z tytułu zadośćuczynienia za krzywdę oraz z tytułu renty nie prowadzą do rzeczywistego wzbogacenia obywatela, lecz jedynie rekompensują poniesioną przez niego stratę. Tym samym, opodatkowanie tego rodzaju odsetek należałoby rozpatrywać w kategoriach swoistej „kary finansowej” wymierzonej przeciwko skarżącemu za to, że udało mu się korzystnie zakończyć postępowanie sądowe z ubezpieczycielem sprawcy wypadku o naprawienie w pełni wyrządzonej mu krzywdy.
W ocenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego przepisy regulujące zwolnienia podatkowe powinny być interpretowane ściśle, a nie rozszerzająco. Są one bowiem odstępstwem od ogólnej zasady powszechności opodatkowania. Oznacza to, że jeśli ustawodawca nie wymienił odsetek od odszkodowania, jako podlegających zwolnieniu, to przyjęcie odmiennego poglądu byłoby przejawem niedopuszczalnego zastosowania wykładni rozszerzającej. To, że w świetle prawa cywilnego odsetki wiążą się i zależą od zasadności roszczenia głównego, nie zmienia zupełnie odrębnego tytułu, z którego wywodzą się odsetki na gruncie podatkowym. W przedmiotowej sprawie przychód odsetkowy skarżącego ma swoje źródło nie w odszkodowaniu lub zadośćuczynieniu, lecz w spóźnieniu dłużnika w wypłacie tego odszkodowania i zadośćuczynienia.